Hướng dẫn chụp ảnh máy fujifilm xt1

WinWinStore – Nếu bạn là người dùng mới bắt đầu, đặc biệt là lựa chọn máy ảnh Fujifilm thì những thiết lập cơ bản dành cho người dùng mới dưới đây sẽ giúp bạn làm quen và phát triển kĩ năng hơn.

Với người dùng mới bắt đầu chắc hẳn bạn sẽ rất bối rối chưa rõ nên thiết lập như thế nào để có ảnh tốt nhất, vì thế hãy tham khảo các thiết lập dưới đây từ YouTuber Reggie Ballesteros để có thể bắt đầu làm quen và phát triển dần các kĩ năng. Đây là những gợi ý tốt nhất cho người dùng mới bắt đầu, bạn có thể thay đổi dần theo thời gian cho phù hợp với phong cách.

Chất lượng ảnh: Fine JPEG hoặc RAW, hoặc cả hai

Để có chất lượng ảnh tốt nhất đừng quên đi đến cài đặt và chọn chụp ảnh Fine JPEG hoặc RAW, hoặc bạn nên chọn cả hai. Với người dùng mới, việc chụp ảnh RAW sẽ giúp họ học cách kiểm soát các thông số để hậu kỳ về sau, sau khi đã thông thạo thì có thể bỏ qua RAW và chụp JPEG nếu bạn đã đủ kĩ năng. Nhưng dù là người mới hay đã có kĩ năng thì cũng nên chụp cả hai JPEG và RAW để thuận tiện.

Hướng dẫn chụp ảnh máy fujifilm xt1

Tỉ lệ: Large 3:2

Bạn nên chọn tỉ lệ 3:2 và kích thước Large vì tỉ lệ này khá thân thiện và dễ dàng thiết lập bố cục, tỉ lệ 16:9 chỉ phù hợp với điện ảnh nên rất khó dùng với người mới. Nếu tuỳ chọn ở trên bạn chỉ chọn RAW thì có thể bỏ quay mục này.

Giả lập màu: Provia Standard

Giả lập màu của Fujifilm chính là thứ ăn tiền của thương hiệu này nhưng để thuần thục cần phải có kĩ năng, vì thế một người mới nên dùng Provia Standard và chỉ nên thay đổi khi muốn trải nghiệm hoặc đã biết cách áp dụng tốt nhất các giả lập màu này. Ngoài ra giả lập màu chỉ áp dụng cho ảnh JPEG, ảnh RAW thì sẽ áp dụng ở bước hậu kỳ.

Cân bằng trắng: WB Auto

Cân bằng trắng bạn nên thiết lập Auto để có kết quả tốt nhất, mặc dù trong nhiều trường hợp ánh sáng và màu sắc phức tạp sẽ cần chỉnh tay để có kết quả tốt nhất nhưng với người mới hãy cứ thiết lập Auto.

Auto ISO: Min 160, Max 12800, min shutter 1/160 (với người) hoặc 1/60 với cảnh vật tĩnh

ISO là con số phụ thuộc vào thiết bị khá nhiều, nhưng hãy thiết lập tự động từ thấp nhất 160 đến cao nhất là 12800 với tốc độ màn trập thấp nhất là 1/160 nếu bạn chụp người và 1/60 nếu bạn chụp cảnh vật tĩnh. Đối với các máy ảnh hiện tại thì ISO lên đến 12800 vẫn sẽ giữ được chi tiết rất tốt, tuy nhiên bạn cũng nên chú ý tới con số này khi chụp.

Hướng dẫn chụp ảnh máy fujifilm xt1

Đặt máy ảnh ở chế độ Ưu tiên khẩu độ

Các máy ảnh Fujifilm thông thường sẽ không có vòng xoay này mà bạn sẽ cần thiết lập bằng tay, lúc này hãy vặn vòng ISO về A, vòng tốc độ màn trập về A và hãy điểu khiển khẩu độ từ ống kính hoặc vòng xoay đã thiết lập trước. Khi chụp, máy ảnh của bạn sẽ tự chọn ISO và tốc độ màn trập tuỳ vào giá trị khẩu độ.

Đo sáng: Trung bình hoặc đa điểm

Đo sáng bạn nên thiết lập trung bình hoặc đa điểm để có ánh sáng tốt nhất cho ảnh của bạn. Như ảnh dưới đây là Average và Multi:

Hướng dẫn chụp ảnh máy fujifilm xt1

Bật blinking highlight warning (nếu có)

Nếu máy ảnh của bạn có tính năng này thì hãy bật nó, nằm trong mục: Settings -> Screen Settings -> Display Custom Settings và bật nó lên. Tính năng này sẽ giúp giảm sáng một chút nếu trong khung ảnh có thứ gì đó nhấp nháy.

Hướng dẫn chụp ảnh máy fujifilm xt1

Điểm lấy nét: Nên chọn single và tập di chuyển điểm lấy nét

Với điểm lấy nét thì bạn nên chọn single và tập cách di chuyển điểm lấy nét để linh hoạt hơn

Chọn AF-S (Single) trong nhiều trường hợp, AF-C (Continuous) cho thể thao

AF-S là lấy nét 1 lần, rất phù hợp khi chụp ảnh tĩnh. Còn AF-C là lấy nét liên tục phù hợp với chủ thể chuyển động cao và chủ thể đang di chuyển.

Hướng dẫn chụp ảnh máy fujifilm xt1

Thiết lập AF-S focus priority, AF-C release priority

Truy cập menu Settings -> Autofocus Settings -> Release/Focus priority và thiết lập AF-S Priority thành Focus, AF-C Priority thành Release.

Hướng dẫn chụp ảnh máy fujifilm xt1

Cuối cùng là cách chụp ảnh thông thường

Bạn sẽ hướng ảnh về phía chủ thể cùng với đó là sáng tạo bố cục, sau đó dịch chuyển điểm lấy nét tới chủ thể bạn muốn lấy nét và nhấn nửa nút chụp để lấy nét và đo sáng. Sau đó nếu trong ảnh quá tối (thanh đo sáng thấp hơn 0) thì vặn nút EV để tăng sáng, ngược lại nếu quá sáng (thanh đo sáng cao hơn 0) thì vặn nút EV để giảm sáng. Bạn nên chụp trong điều kiện thanh đo sáng ở 0 hoặc trong phạm vi ± 1 để có kết quả tốt, dễ hậu kỳ về sau.

Hệ thống Menu máy Fujifilm được hãng thiết kế tương tự nhau. Nếu bạn biết dùng máy A trong cùng phân khúc. Qua máy B, C sử dụng cũng ko khó khăn gì. Ở các đời máy nâng cấp sau, hãng cũng chỉ thêm một vài tính năng nhằm tạo ra sự khác biệt với đời cũ chứ ko thay đổi nhiều trong cách bố trí Menu. Vì vậy hãy yên tâm xem bài này mà ko phải lo lắng nếu máy bạn khác model nhé.

Hướng dẫn chụp ảnh máy fujifilm xt1

Trong bài mình dùng X-T20 làm hướng dẫn. Con máy này khá phổ biến và được nhiều người chọn dùng. Vì vậy, mình làm con máy tiêu biểu để thị phạm cho mọi người.

Đầu tiên là về cách bố trí các phím bấm vật lý bên ngoài máy và chức năng của chúng.

Phía trước máy Fuji sẽ đặt phím chế độ lấy net. Trên hình bạn có thể thấy các chế độ là M, C, S

Hướng dẫn chụp ảnh máy fujifilm xt1

  • M lấy net tay, nghĩa là xoay bánh xoay lấy net trên ống kính. Bạn sẽ phải xoay cho tới khi ảnh net (nhìn qua LCD để xoay). Anh em quay tay rất thích điều này.
  • S chế độ lấy nét đơn, lấy 1 lần. Thường sử dụng nhiều nhất.
  • C lấy net liên tục. Máy sẽ bắt net liên tục. Thường áp dụng chụp chuyển động như chụp thể thao, chụp động vật, trẻ con…

Hướng dẫn chụp ảnh máy fujifilm xt1
Bánh xoay trước máy

Phía bên kia máy (phần trước máy) có một bánh xoay (như hình). Bánh này sẽ linh động nhiều tính năng tuỳ tình hình. Ví dụ: mình gắn ống XC 35 F2 ở đây. Bánh này trở thành bánh xoay chỉnh khẩu. Bánh này ngoài xoay được, nó còn có khả năng nhấn vào nữa. Nó cũng chức năng linh động như vậy. Và mình cũng nói thêm rằng, các bánh xoay ở những vị trí khác cũng sẽ có tính năng linh động tuỳ chế độ máy lúc đó đang ở mục nào. Ví dụ: nếu đang ở chế độ xem ảnh trên máy (nút Play là xem ảnh) thì bánh xoay trở thành tính năng chuyển ảnh qua lại. Các bạn hãy thử cũng một thao tác này trên bánh xoay nhưng ở nhiều màn hình Menu khác nhau sẽ nhận ra những tính năng linh hoạt của phím xoay này nhé.

Phần sau máy

Đây là khu vực chính mà ta tiếp xúc và sử dụng nhiều nhất.

Đầu tiên là màn LCD, thường nó chiếm tới 3/4 mặt sau do tầm quan trọng của nó. Mình thấy nay người ta dùng LCD chụp nhiều hơn là ngắm qua View Finder. Mặc dù nhiều anh em cho rằng nhắm qua EVF thì ta tập trung bố cục, tránh sao nhãng hơn. Tuy nhiên, do độ tiện lợi của LCD mà nó chiếm ưu thế hơn. Đại loại trong thực tế khi bắt được khoảnh khắc là cần bấm chụp ngay thấy cái là chụp ngay nếu lúc đó ngắm qua EVF thì khoảnh khắc có lẽ qua đi mất rồi.

Ở màn LCD sẽ hiển thị các thông số, chế độ, pin… chung qui là hiện thị thông tin và hình ảnh trước mặt. Thông thường màn LCD có cảm ứng. Cho nên, sẽ có một số tính năng được hãng trang bị để chỉnh trực tiếp trên màn như trượt xem ảnh trong chế độ xem ảnh. Chọn vị trí lấy net ngay trên màn hình. Bạn cứ vọc tí là hiểu ngay tính năng của nó. Chia sẻ cảm nhận cá nhân và quá trình chụp của mình. Mình dùng nó cho mỗi tính năng chọn vị trí lấy net trên khung hình. Phần còn lại mình chỉ dùng phím vật lý do thấy nó nhanh và tiện hơn. Bạn có thể dùng cảm ứng nếu thấy ổn.

Hướng dẫn chụp ảnh máy fujifilm xt1
Phím xem ảnh và xoá ảnh

Tiếp theo là hai phím như trên hình. Thực chất nó ko quan trọng lắm. Một phím xem ảnh và một phím xoá ảnh. 2 phím này được hãng trang bị thêm để tạo nên sự khác biệt giữa các dòng máy thôi. Đơn giản nó phím xem lại ảnh và xoá ảnh. Hết.

Phần bên này quan trọng hơn. Mình sẽ nói chi tiết do các bạn sẽ dùng rất rất nhiều chúng đấy.

Hướng dẫn chụp ảnh máy fujifilm xt1
Cụm phím điều hướng

Đầu tiên là cụm phím điều hướng. Ở một số máy thì được trang bị là Joystick nhỏ gọn hơn nhưng cũng cùng chức năng thôi. Lại một lần nữa nó là vấn đề về kinh doanh. Hãng cần tạo ra các phiên bản khác nhau đôi chút để phục vụ cho nhiều đối tượng. Bạn ko cần quan tâm nhiều. Bạn thích Joystick thì mua máy được trang bị Joystick như X-T30 chẳng hạn. Còn nhiều mẫu máy mà mình ko nhớ hết.

Quay trở lại phím điều hướng. Đây là một mớ phím có tính năng biến hoá theo chủ, tức là người sử dụng máy. Bạn có thể gán tính năng cho nó theo thói quen sử dụng. Đơn giản là hãy dí vào một phím bất kì trong 4 phím điều hướng. Nó sẽ hiện lên một loạt lựa chọn để bạn gán như chỉnh Iso, WB… hãy chọn các tính năng nào đó mà bạn cảm thấy cần truy xuất ngay trong quá trình chụp. Làm tương tự như vậy các phím còn lại.

Hướng dẫn chụp ảnh máy fujifilm xt1

Tiếp theo là AE-L và AF-L ở bài này mình ko nói tính năng và chức năng chính của 2 phím này do cần giải thích chuyên sâu sẽ làm loãng chủ đề. Mình sẽ viết một bài riêng sau nhé. Cùng chung tính năng với cụm phím điều hướng mà mình nói ở trên. Tức là bạn có thể dí vô và gán cho tụi nó các truy xuất nhanh mà bạn muốn. Mình thường gán cho nó là WB do mình hay dùng Film Simulation. Trong quá chỉnh chuyển qua các FS cài đặt sẵn. Mình cần chỉnh lại WB nên gán luôn nó cho tiện. Nếu các bạn dí vô mà ko thấy có thay đổi thì nghĩa là 2 nút đó đang ở trạng thái mặc định. Bạn cần vào Menu>Set-up>Button/Dial Setting>Fn/AE-L… để cài đặt lần đầu cho chúng, sau đó thì chỉ việc dí là chỉnh được.

Hướng dẫn chụp ảnh máy fujifilm xt1
Bánh xoay lớn

Kế đến lại là một bánh xoay nữa. Nó cũng vừa xoay và vừa nhấn được. Nó cũng có nhiều tính năng linh động theo chế độ hoạt động của máy. Ví dụ: khi truy xuất vô Q (Quick Menu), nút truy xuất nhanh. Ở một ô bất kì bạn xoay bánh này để chuyển đổi chức năng của nó. Như ở FS thì khi xoay nó chuyển qua các bộ lọc. Tương tự như vậy ở nhiều trường hợp khác nhau nó sẽ có chức năng khác nhau.

Hướng dẫn chụp ảnh máy fujifilm xt1
Phím Q (Quick Menu), nhấn giữ Q để thay đổi các mục trong đó

Phím truy cập nhanh Q (Quick Menu). Dĩ nhiên là truy cập vô các chức năng nhanh để chỉnh trong quá trình sử dụng. Các bạn hiểu đại loại gán cho từng phím các tính năng nào đó rồi bấm mỗi phím đó để truy cập nhanh. Còn Q thì gom cả đống thứ vô một màn hình để nhìn tổng quan cho rõ. Khi bấm Q thì màn hình hiện ra các thông số đang ở hiện tại. Tuy vậy bạn có thể di chuyển, đổi các hiển thị trên Q bằng cách khi đang ở màn hình ngoài, bạn bấm dí phím Q đó. Lại một lần nữa, nó sẽ tuỳ thuộc vào mong muốn và thói quen của bạn. Nếu ko quan trọng bạn cứ để mặc định từ hãng.

Hướng dẫn chụp ảnh máy fujifilm xt1
Phím DISP/BACK

Kế đến là Display/Back. Phím này chủ yếu điều chỉnh trong phần Menu cũng đồng thời là nút Back đúng nghĩa. Tức là ở mọi khu vực màn hình. Nút này là Back lại. Ko có nhiều thứ để nói về nút này. Mình xin phép pass qua để đến phần đỉnh máy.

Phần đỉnh máy

Ở đây là vòng xoay lớn điều chỉnh các mode chụp ảnh, mình sẽ liệt kê dưới đây:

Hướng dẫn chụp ảnh máy fujifilm xt1

  1. Chụp ảnh Panorama, thường cần lấy góc rộng nhưng do ống kính ko đủ thì dùng tính năng này. Yêu cầu thẻ nhớ phải có tốc độ ghi (write) cao chút. Lưu ý là tốc độ GHI (Write) nhé. Ko phải tốc độ đọc. Thông thường người bán ít ghi rõ phần này. Họ chủ yếu đưa ra tốc độ đọc thôi. Bạn hãy hỏi kĩ người bán. Nhưng nếu ko rành thì bạn cứ mua Sandisk Extreme Pro là okay.
  2. Chụp chồng hình. Hiệu ứng là chụp 2 tấm. Tấm đầu chụp bình thường. Sau đó tấm thứ 2 nó mờ kiểu xuyên qua nhau. Bạn tự thử nhé.
  3. Adv 1 & Adv 2: đây là hai mode chỉnh nhanh hiệu ứng. Bạn có thể tuỳ chỉnh các hiệu ứngn chụp mà mình thích để gán cho 2 mode này. Phần gán như thế nào mình sẽ làm một bài riêng hướng dẫn chi tiết.
  4. Mode S là chụp đơn (Single). Chụp một tấm.
  5. CL là mode chụp liên tục chậm. Nghĩa là khi dí cò, máy chụp liên tục. Chụp bao nhiêu tấm trong 1s bạn có thể điều chỉ trong Menu cài đặt.
  6. CH là mode chụp liên tục với tốc độ cao. Nghĩa là máy sẽ chụp liên tục và nhanh hơn CL. Thường là chúng ta sẽ chụp chủ thể chuyển động nhanh như cầu thủ đá bóng, chụp con ong đang bay hút mật, các anh chị nhiếp ảnh bên báo chí nhá liên tục để bắt khoảnh khắc… sau đó về lựa ra tấm ưng ý nhất.
  7. BKT1 & BKT2: đây là 2 nút chụp bù trừ. Bạn có thể gán cho chúng chụp bù trừ gì mà mình muốn. Mình thường gán chụp bù trừ sáng để xử lí HDR. Các nhiếp ảnh gia cũng hay sử dụng tính năng này để chụp HDR. Còn HDR là sao thì mình sẽ có bài giới thiệu riêng.
  8. Cuối cùng là mode quay film thì đơn giản rồi. Chuyển qua mode rồi bấm quay thôi. Ko có gì phải nói nhiều hen.

Hướng dẫn chụp ảnh máy fujifilm xt1
Thẻ Sandisk Extreme Pro mình xài nè

Bây giờ qua góc bên này. Góc này có 2 nút xoay và một nút nguồn. Nút nguồn mình khỏi nói nha. Nút đó quá dễ rồi.

Hướng dẫn chụp ảnh máy fujifilm xt1
Phím Fn

Nó cái nút Fn trước. Fn nó là phím gán, đơn giản như mấy cái phím ở trên mình nói. Khi bạn dí vào nó. Nó sẽ hiện lên các truy cập nhanh mà bạn muốn gán. Chỉ có vậy thôi. Còn nếu bạn đang ở chế độ xem ảnh (Play) khi bấm nút Fn thì nó là kết nối wifi để bắn ảnh qua điện thoại. Bạn cần có app riêng của Fuji để có thể truy cập ảnh trên máy thông qua wifi nhen.

Vòng xoay chỉnh tốc độ

Hướng dẫn chụp ảnh máy fujifilm xt1
Vòng xoay chỉnh tốc

Bạn để ý tí bên cạnh vòng xoay có cái nấc gạt qua Auto. Đây là nấc gạt qua chế độ Full Auto tức là tự động hoàn toàn. Tính năng này hỗ trợ người mới. Bạn chỉ cần canh chỉnh bố cục. Còn lại máy lo.

Vòng xoay tốc thì bạn thấy có số trên đó rồi đó. Xoay nhiêu thì tốc nó nhiêu. Nhưng bạn có thể chỉnh tí chênh lệch ở 250 nếu xoay cái bánh xoay giữa nút AE-L và AF-L, khi đó tốc sẽ thay đổi nhưng ko quá các chỉ số trước và sau 250 trên bánh xoáy tốc. Bạn cứ thử để hiểu rõ hơn nhé. Mình giải thích từ ngữ có thể làm bạn rối tí nhưng thử và nhìn vào màn hình thấy con số nó chạy là hiểu ngay à.

Ở cái vòng xoay này còn có các chế độ là A, T và B. Mình sẽ giải thích cụ thể từng mode

  • Mode A là để tốc độ tự động. Máy sẽ tư tính tốc độ. Ở chúng ta hay gọi là ưu tiên khẩu tại vì khi đó ta chỉnh khẩu thôi. Còn tốc độ để máy lo. Còn khi ngược lại thì gọi là ưu tiên tốc.
  • T là mode phơi sáng tối đa tới 30 giây.
  • B = Bulb là chế độ phơi sáng hơn 30 giây. Nói cho dễ là bạn muốn để tốc bao nhiêu là do bạn. Khi để qua B, bạn bấm và dí nút chụp. Cứ dí vậy cho tới khi nào bạn muốn ngưng thì nhả nút ra thôi. Nút này cho dân phơi sáng có nhu cầu cao. Cần thời gian phơi lâu theo chủ ý.

Tạm thời cơ bản bài này mình đã hướng dẫn các bạn chức năng của từng phím có trên con máy ảnh rồi nhé. Trong phần tiếp theo sẽ là cách điều chỉnh Menu trên máy.