Tóm tắt bài Mấy nét về thơ mới trong cách nhìn lại hôm nay
(1)Tiết 122: LUYỆN TẬP TÓM TẮT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN. (2) 1.Kiểm tra bài cũ. Câu 1:Nội dung nào sau đây giải thích đúng về khái niệm văn bản nghị luận ? A.Trình bày, giới thiệu thuộc tính, cấu tạo, công dụng của sự việc, hiện tượng; cung cấp những trí thức khách quan về đối tượng. B.Trình bày tư tưởng, quan điểm đối với tự nhiên, xã hội, con người và tác phẩm văn học bằng các luận điểm, luận cứ và cách lập luận thuyết phục. Đáp án: B. (3) Câu 2: Yêu cầu cơ bản của tóm tắt nội dung văn bản gốc là gì ? A.Phản ánh trung thực nội dung văn bản nghị luận. B.Trình bày ngắn gọn nội dung của văn bản gốc theo một mục đích định trước. Đáp án B Câu 3: Để tóm tắt văn bản nghị luận được tốt, người tóm tắt cần phải làm gì ? A.Đọc kĩ văn bản gốc B.Dựa vào nhan đề, phần mở đầu và kết thúc để lựa chọn những ý, những chi tiết phù hợp với mục đích tóm tắt. C.Đọc từng đoạn trong phần triển khai để nắm được các luận điểm và luận cứ làm sáng tỏ cho chúng. D.Thực hiện tất cả các thao tác A,B và C Đáp án D. (4) Bài tập 1 sgk/112: - Đọc kĩ văn bản gốc Mấy nét về thơ mới trong cách nhìn lại hôm nay của Huy Cận. -Thiếu nội dung : Thơ mới đã đổi mới sự phát triển của tiếng Việt. -Những luận điểm trên đúng nhưng chưa báo quát kết quả đầy đủ nội dung của văn bản gốc vẫn chưa lột tả hết được tinh thần và ưu điểm . Các luận điểm bao gồm thiên về ca ngợi cái được của thơ mới chưa nêu được những hạn chế của thơ mới . → Nên thay ý : “ Cái buồn của thơ mới không ủy mị mà chứa nhiều yếu tố tích cực bằng ý bao quát hơn”.Nên thêm ý : “ Thơ mới đã đổi mới sự hiểu hiện của cảm xúc góp phần vào sự phát triển của tiếng Việt”. Các nội dung có thể sửa chữa như sau : + Thơ mới buồn , nhưng không ủy mị. + Thơ mới là phong trào văn học phong phú, một phong trào sáng tạo dồi dào, có nhiều yếu tố tích cực .. (5) + Thơ mới súc tích , sắc bén, uyển chuyển mượt mà để biểu hiện tư tưởng , tình cảm của con người hiện đại. + Thơ mới đã đổi mới sự biểu hiện của cảm xúc , góp phần vào sự phát triển của tiếng Việt. + Phong trào thơ mới có nhiều đóng góp về nghệ thuật thơ. + Thơ mới xứng đáng được mệnh danh là “một thời đại trong thi ca” như Hoài Thanh đã nói. Bài tập 2 sgk/ 123: a. Vấn đề cần nghị luận : Tinh thần thơ mới. b. Mục đích của nghị luận : Khắc họa tinh thần thơ mới là sự cách tân về thơ , từ “cái ta” chuyển sang “ cái tôi” đầy mầu sắc cá nhân , là tình yêu tha thiết tiếng Việt . c.Bố cục : Chia làm 3 phần :. (6) - Phần 1 : ( câu đầu ) vào đề trực tiếp : đi tìm tinh thần thơ. mới. -Phần 2 ( giá các nhà thơ hồn nhiên “ gồm các ý chính: + Cái khó trong việc đi tìm ra tinh thần thơ mới và xác định cách tiếp cận đúng đắn. + Những biểu hiện của cái tôi cá nhân với bi kịch đáng thương trong thơ mới ( buồn, bế tắc, mất niềm tin nhưng khao khát với cuộc sống đất nước , con người ) -Phần 3 ( còn lại ) :Tinh thần thơ mới với tình yêu, lòng say mê, nâng niu tiếng Việt và niềm tin , hi vọng.. (7) d. Tóm tắt thành văn bản : Muốn đi tìm tinh thần thơ mới thì phải sánh bài hay với bài dở và phải nhìn vào đại thể . Về đại thể thì tinh thần thơ xưa ở chủ thể ta, tinh thần thơ mới ở trong chữ tôi . Xã hội Việt Nam từ xưa không có cá nhân, chỉ có đoàn thể , cá nhân bị rẻ rúng.Giờ đây, cái tôi với ý nghĩa tuyệt đối của nó xuất hiện giưa thi đàn Việt Nam, những nó đáng thương và tội nghiệp. Chưa bao giờ thơ Việt Nam buồn và xôn xao như thế. Cũng lòng tự tôn, thơ mới mất luôn cả cái bình dân thuở trước, lại thiết tha về đại thể thì tinh thần thơ xưa. Đó là bi kịch của các nhà thơ mới . Bi kịch ấy họ gửi vào tình yêu tiếng Việt , do đó trong thất vọng sẽ nẩy mầm hi vọng , bởi tinh thần nòi giống chỉ biến thiên chứ không sao tiêu diệt , họ thấy cần phải về dĩ vãng để vin vào những gì bất lực đủ để đảm bảo cho ngày mai.. (8) Bài tập nâng cao: Tóm tắt văn bản Ba cống hiến vĩ đại của Các Mác.Nêu nhận xét về nghệ thuật của tác giả. -Phần mở đầu : Nói về sự ra đi của Các Mác ( đoạn 1,2) -Phần thân bài : Những cống hiến vĩ đại của Mác đối với sự phát triển của nhân loại. Đó là những đóng góp to lớn khiến ông trở thành “ nhà tư tưởng vĩ đại nhất trong số những nhà tư tưởng hiện đại” ; Tìm ra quy luật phát triển của lịch sử loài người ( hạ tầng cơ sở quyết định thượng tầng kiến trúc của xã hội); Tìm ra “ quy luật vận động riêng của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa” là quy luật về giá trị thặng dư; Khẳng định khoa học là một động lực lịch sử, một lực lượng cách mạng. -Phần kết bài : Các giá trị tổng quát về những cống hiến vĩ đại của Mác và niềm tiếc thương của những người cộng sản đối với Mác.. (9) - Nhận xét, đánh giá : Bằng lập luận chặt chẽ kết hợp với các biện pháp so sáng tăng tiến , Ăng ghen đã giúp chúng ta nhận thức sâu sắc những cống hiến vĩ đại của Mác đối với nhân loại, đồng thời thể hiện lòng tiếc thương của những người cộng sản trước tổn thất to lớn không bù đắp được này.. (10)
1. Đọc văn bản sau, sgk/tr 122
- Tóm tắt ý từng phần và viết thành văn bản tóm tắt. Câu 1 trang 122 - SGK Ngữ văn 11 tập 2: Đọc văn bản sau, sgk/tr 122
+ Thơ mới đã đổi mới sự biểu hiện của cảm xúc, góp phần vào sự phát triển của tiếng Việt. Câu 2 trang 122 - SGK Ngữ văn 11 tập 2: Đọc lại bài Một thời đại trong thi ca của Hoài Thanh (Ngữ văn 11, tập hai), và thực hiện các yêu cầu sau: - Xác định chủ đề và mục đích của văn bản- Tìm bố cục của văn bản - Tóm tắt ý từng phần và viết thành văn bản tóm tắt. Trả lời:a) Chủ đề : tinh thần thơ mớib) Mục đích nghị luận : Khắc họa tinh thần thơ mới là sự cách tân về thơ, từ “cái ta” chuyển sang “cái tôi” đầy màu sắc cá nhân, là tình yêu tha thiết tiếng Việt.c) Bố cục : 3 phần- Phần 1 : từ đầu đến “đại thể” : cách nhận diện “tinh thần thơ mới”: những khó khăn và phương pháp thực hiện - Phần 2 : tiếp theo đến “cùng Huy Cận” : phân tích, chứng mình tinh thần thơ mới – chữ “Tôi”. |