Ngôn ngữ lập trình đã không còn quá xa lạ với cộng đồng lập trình viên. Với sự trợ giúp của các ngôn ngữ lập trình, các lập trình viên có thể viết các ứng dụng trên nhiều nền tảng khác nhau, theo các kiến trúc khác nhau. Một trong các nhánh chính của ngôn ngữ lập trình chính là ngôn ngữ lập trình bậc cao. Vậy chính xác thì khái niệm ngôn ngữ lập trình bậc cao là gì? Tất cả sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây.
Ngôn ngữ lập trình bậc cao là gì?
Ngôn ngữ lập trình bậc cao là ngôn ngữ mang tính trừu tượng cao trong ngôn ngữ học máy [machine learning].
Khác với ngôn ngữ bậc thấp được sử dụng để phát triển hệ điều hành mới hay sử dụng trong viết mã chương trình cơ sở, thì ngôn ngữ bậc cao được sử dụng để viết các ứng dụng và phần mềm chạy trên các nền tảng và kiến trúc khác nhau.
Ngôn ngữ lập trình bậc cao có hình thức gần với với ngôn ngữ tự nhiên của con người nhất, có tính độc lập cao, ít phụ thuộc vào các loại thiết bị xử lý hay trình dịch.
Các ngôn ngữ lập trình bậc cao
Nếu bạn là một lập trình viên thì danh sách các ngôn ngữ lập trình bậc cao dưới đây là những ngôn ngữ lập trình bậc cao mà bạn không nên bỏ lỡ.
Dưới đây là danh sách 20 ngôn ngữ lập trình bậc cao được săn đón nhiều nhất bởi các nhà phát triển ứng dụng trên thế giới.
Ngôn ngữ lập trình Java
Sự phổ biến của Java là sự kết hợp của một số tính năng chính – là một nền tảng mã nguồn mở đa mục đích có thể chạy ở mọi nơi, là ngôn ngữ lập trình hàng đầu chỉ sau hệ điều hành di động Android, một ngôn ngữ mạnh mẽ được ứng dụng cho các trang web như LinkedIn. Java hiện được Oracle duy trì và được sử dụng cho tất cả các loại ứng dụng, với một cộng đồng người sử dụng lớn.
Như vậy, trên đây là các ngôn ngữ lập trình phổ biến, bao gồm một số ngôn ngữ lập trình bậc cao được ưa chuộng bởi không chỉ các lập trình viên mà còn bởi các nhà phát triển ứng dụng trên thế giới như: PASCAL, C, C++, Visual Basic, Foxpro… .
>> Xem thêm: Ngôn ngữ lập trình Java: Khái niệm, Đặc điểm,Ứng dụng cơ bản
Ngôn ngữ lập trình C
Ngôn ngữ lập trình C là tiền thân của C ++ và là một phiên bản đơn giản hóa với ít chức năng hơn. Điều này cho phép chạy nó trên một bộ thiết bị phần cứng lớn hơn với bộ nhớ hạn chế. Lõi của hệ điều hành Linux được viết bằng C, và ngôn ngữ này cũng được sử dụng cho lõi của hầu hết các hệ điều hành phổ biến.
Ngôn ngữ lập trình C++
Nó là nền tảng cho một số ngôn ngữ lập trình, là lựa chọn ngôn ngữ lập trình cho nhiều ứng dụng máy tính phổ biến nhất; phù hợp với các trình điều khiển thiết bị, trò chơi, công cụ xử lý âm thanh/hình ảnh, phần mềm nhúng và nhiều hơn thế nữa.
Windows phần lớn được viết bằng C ++ và các môi trường máy tính như KDE cho Linux cũng được lập trình bằng C ++.
Ngôn ngữ lập trình C#
C # là ngôn ngữ lập trình hàng đầu được Microsoft sử dụng cho các ứng dụng .NET. Nó được sử dụng rộng rãi như một ngôn ngữ chính cho việc xây dựng và phát triển các ứng dụng và phần mềm do Microsoft phát hành, các phần mềm máy tính và các thành phần của hệ điều hành Windows.
Ngôn ngữ lập trình Python
Python là một ngôn ngữ lập trình mục đích chung với vô số ứng dụng khác nhau. Nó là một ngôn ngữ đa năng, là nền tảng vững chắc của nhiều hệ thống web, là lựa chọn ưu tiên để tự động hóa các tác vụ [bao gồm cả trong các ứng dụng phần mềm 3D], lập trình các phần mềm và thực hiện các hoạt động tính toán và khoa học dữ liệu.
Tính linh hoạt của Python giúp bạn có thể xây dựng các ứng dụng cho nhiều hệ điều hành khác nhau, bao gồm cả Android.
>> Xem thêm: Ngôn ngữ lập trình Python: Khái niệm, Công dụng và cách Cài đặt
Ngôn ngữ lập trình PHP
Theo W3Techs, PHP được sử dụng bởi 82,5% các trang web hiện nay. Sự phổ biến của nó và sự phân phối giữa các nhà cung cấp dịch vụ lưu trữ, sự tích hợp liền mạch với MySQL RDBMS và các ứng dụng khởi động đã tạo ra nhu cầu lớn đối với các nhà phát triển web PHP trên toàn thế giới.
PHP được xếp hạng TOP 3 ngôn ngữ phổ biến vào năm 2010 sau khi nhận được giải thưởng “ngôn ngữ của năm” do TIOBE trao tặng vào năm 2004.
Ngôn ngữ lập trình JavaScript
JavaScript xuất hiện lần đầu tiên trong Netscape Navigator vào năm 1995, và đặt nền móng cho các trang web động trong web hiện đại.
JavaScript là một trong những ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất hiện nay. Ban đầu được thiết kế cho web, JavaScript dần trở thành nền tảng dành cho các môi trường máy chủ như Node.js, công cụ phát triển các ứng dụng di động và thậm chí cả phần mềm dành cho desktop.
Ngôn ngữ lập trình Visual Basic .NET
Visual Basic .NET là một ngôn ngữ lập trình mới chạy trên .NET framework do Microsoft thiết kế. Kỳ vọng ban đầu là ứng dụng Visual Basic kế thừa có thể dễ dàng chuyển sang Visual Basic .NET.
Ngôn ngữ lập trình Delphi/Object Pascal
Delphi là sự kế thừa của Turbo Pascal – hệ thống phát triển phần mềm được sử dụng với ngôn ngữ lập trình Pascal. Pascal chủ yếu nhằm mục đích đào tạo các phương pháp lập trình tốt nhất cho các kỹ sư mới bắt đầu.
Việc áp dụng nó trong các trường học và trường đại học, cùng với tính linh hoạt của nó đối với các ứng dụng trên nền tảng Delphi, khiến nó vẫn được sử dụng bởi một số doanh nghiệp.
Ngôn ngữ lập trình Perl
Perl xuất hiện lần đầu vào năm 1987 và là nền tảng vững chắc cho các hệ thống web cũ và hệ điều hành dựa trên UNIX. Tính ứng dụng của nó hiện nay còn nhiều hạn chế, tuy nhiên các phiên bản mới của ngôn ngữ này đã được phát hành vào năm 2017.
Các lập trình viên và nhà khoa học dữ liệu thường sử dụng nó để khai thác dữ liệu, phân tích thống kê hoặc tự động hóa tập lệnh.
Ngôn ngữ lập trình Ruby
Ngôn ngữ lập trình Ruby là một công cụ ưu tiên được nhiều công ty khởi nghiệp lựa chọn. Khuôn khổ Ruby on Rails nổi tiếng với những cải tiến vượt bậc cho các ứng dụng web, mặc dù sự nổi lên của Node.js là lý do cho sự phân tán của các nhà phát triển thế hệ mới trong một môi trường đầy tính cạnh tranh.
Ngôn ngữ lập trình Swift
Swift là người kế nhiệm của Objective-C và đạt được những thành công nhất định về mức độ phổ biến. Swift phù hợp để xây dựng các ứng dụng cho iOS, macOS, watchOS và tvOS. Về tính ứng dụng, Swift linh hoạt hơn Objective-C và được sử dụng trong thiết kế của các thiết bị điện tử thông minh [chẳng hạn như đồng hồ thông minh và TV thông minh].
Ngôn ngữ lập trình Scala
Bắt đầu được đưa vào ứng dụng từ năm 2001, Scala được phát triển với mục đích hỗ trợ các lập trình viên code nhanh và dễ dàng hơn so với khi viết bằng Java. Các công ty như Airbnb hay Apple cũng từng sử dụng Scala đối với các dự án của mình.
Ngôn ngữ lập trình Go
Go là một ngôn ngữ lập trình được Google phát triển vào năm 2007. Go được thiết kế để xây dựng các ứng dụng đơn giản, nhanh chóng và đáng tin cậy; nhận được rất nhiều sự hỗ trợ từ công ty mẹ của nó [được hợp nhất trong một số dự án của Google] và sở hữu một cộng đồng lớn những người đóng góp nhờ vào đặc điểm là một mã nguồn mở của nó.
Ngôn ngữ lập trình R
R là một ngôn ngữ lập trình khác được kết hợp với môi trường phần mềm được sử dụng cho tính toán thống kê và đồ họa. Nó có khả năng thực hiện các phép tính số thông qua các gói bổ sung. Là mã nguồn mở [không giống như MATLAB] có lợi cho các tổ chức chuyên nghiên cứu và phát triển, hoặc đề cao vấn đề sở hữu trí tuệ và quản trị dữ liệu.
Ngôn ngữ lập trình Visual Basic
Visual Basic được Microsoft thiết kế vào năm 1991 và chính thức tuyên bố kế thừa vào năm 2008.
Visual Basic tích hợp trong .NET framework cho phép các nhà phát triển thế hệ đầu tiên tận dụng sức mạnh của nền tảng mới, tận dụng kiến thức chuyên môn của họ mà không cần phải học lại một ngôn ngữ mới từ đầu.
Ngôn ngữ lập trình MATLAB
MATLAB là một trong những môi trường phần mềm hàng đầu cho các nhà khoa học và kỹ sư. Mặc dù là một ngôn ngữ độc quyền được phát triển bởi MathWorks, nhưng nó là nền tảng vững chắc để xử lý các phép tính và tính toán trên ma trận [phần tử dữ liệu cơ bản của MATLAB].
Ngôn ngữ lập trình PL/SQL
Đây là một ngôn ngữ sản xuất dựa trên nền tảng SQL cung cấp khả năng phác họa các ứng dụng phức tạp trong công cụ cơ sở dữ liệu Oracle. Hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu quan hệ [RDBMS] là cơ sở lưu trữ chính cho phần lớn phần mềm và ứng dụng web, và Oracle là nhà cung cấp hàng đầu trong số 500 công ty thuộc danh sách Fortune với doanh thu báo cáo 37,04 tỷ USD vào năm 2016.
Ngôn ngữ lập trình Objective-C
Đây là ngôn ngữ lập trình được thiết kế để xây dựng các ứng dụng cho hệ điều hành OS X và iOS. Đối với thị trường nền tảng Android, nhờ có số lượng lớn các nhà phát triển phần cứng phụ thuộc vào hệ điều hành có mã nguồn mở, mà Objective-C không còn được ưa chuộng bởi các lập trình viên.
Ngôn ngữ lập trình Scratch
Scratch xuất hiện trong top 20 sau khi được ưa chuộng trong lĩnh vực giáo dục. Đây là một phần mềm miễn phí được phát triển tại phòng nghiên cứu tại MIT. Kho lưu trữ của phần mềm này hiện có tới hơn 20 triệu dự án với lượng người dùng tăng lên mỗi tháng.
Đặc điểm của ngôn ngữ lập trình bậc cao
So với ngôn ngữ lập trình bậc thấp, các ngôn ngữ lập trình bậc cao được đánh giá là dễ sử dụng hơn với độ linh hoạt cao do đặc điểm gần gũi với ngôn ngữ tự nhiên hơn. Đặc điểm của ngôn ngữ lập trình bậc cao có thể kể đến như chức năng tự động hóa các khu vực quan trọng của các hệ thống điện toán, đơn giản hóa quá trình phát triển chương trình và quan trọng nhất, chúng được cho là dễ hiểu hơn rất nhiều so với ngôn ngữ bậc thấp.
Tuy nhiên, một nhược điểm nho nhỏ của ngôn ngữ lập trình bậc cao là việc bạn cần cài đặt các chương trình dịch để chuyển từ ngôn ngữ bậc cao sang ngôn ngữ máy.
Ngôn ngữ lập trình khó nhất
Nếu so sánh ngôn ngữ lập trình bậc cao và ngôn ngữ lập trình bậc thấp thì có thể nói rằng ngôn ngữ lập trình bậc thấp là loại ngôn ngữ lập trình khó và phức tạp nhất.
Ngôn ngữ bậc thấp liên quan chặt chẽ đến phần cứng của máy tính, vì vậy chúng gần với ngôn ngữ máy hơn. Để có thể sử dụng ngôn ngữ bậc thấp, các lập trình viên đòi hỏi phải có nền tảng kiến thức sâu cũng như vận dụng toàn bộ kiến thức mà họ có.
Hy vọng bài viết trên đây đã cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết về ngôn ngữ lập trình bậc cao, những ngôn ngữ lập trình phổ biến hiện nay cũng như sự khác biệt cơ bản giữa ngôn ngữ lập trình bậc cao và ngôn ngữ lập trình bậc thấp.