Tìm phép so sánh và nêu tác dụng

Miêu tả về con mèo [Ngữ văn - Lớp 6]

5 trả lời

Nghị luận về tinh thần đoàn kết  [Ngữ văn - Lớp 8]

2 trả lời

Viết đoạn văn về tình yêu thương  [Ngữ văn - Lớp 9]

2 trả lời

Phân tích bức chân dung Thúy Kiều [Ngữ văn - Lớp 9]

2 trả lời

Nên đánh giá thế nào về nhân vật Trương Sinh [Ngữ văn - Lớp 9]

3 trả lời

Miêu tả về con mèo [Ngữ văn - Lớp 6]

5 trả lời

Nghị luận về tinh thần đoàn kết  [Ngữ văn - Lớp 8]

2 trả lời

Viết đoạn văn về tình yêu thương  [Ngữ văn - Lớp 9]

2 trả lời

Phân tích bức chân dung Thúy Kiều [Ngữ văn - Lớp 9]

2 trả lời

Nên đánh giá thế nào về nhân vật Trương Sinh [Ngữ văn - Lớp 9]

3 trả lời

Hay nhất

Tác dụng của phép so sánh:

  • Tác dụng gợi hình giúp cho việc miêu tả sự vật, sự việc được cụ thể, sinh động hơn.
  • Tác dụng gợi cảm giúp biểu hiện tư tưởng, tình cảm sâu sắc.

Trong 4 biện pháp tu từ được học trong chương trình ngữ văn lớp 6 thì biện pháp so sánh dễ nhận biết và sử dụng nhất. Trong bài này mình sẽ giới thiệu và tìm hiểu phép tu từ so sánh nha.

Bạn đang xem: Tác dụng của phép so sánh



So sánh là gì?

So sánh là biện pháp đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng để tăng sức gợi hình, gợi cảm cho biểu đạt.

Ví dụ: Trẻ em như búp trên cành. Biết ăn, biết ngủ, biết học hành là ngon.

Câu thơ trên so sánh trẻ em như búp trên cành. Vì trẻ em và búp trên cành là sự non nớt và cần được bao bọc, che chở và chăm sóc.

Cấu tạo phép so sánh 

Tôi sẽ lấy một ví dụ để phân tích rõ cấu tạo phép so sánh, giúp các bạn có cái nhìn trực quan nhất.

Ví dụ: Người đẹp như hoa

Ta chia câu trên thành 2 vế, vế A là từ “ người” là sự vật được so sánh. Vế B là “ hoa” sự vật so sánh.Từ ngữ so sánh là từ “ như”.Từ chỉ phương diện so sánh là từ” đẹp”

Vậy một phép so sánh có cấu tạo đầy đủ gồm 4 thành phần chính gồm:

Vế A: Nêu tên sự vật, sự việc được so sánh.Vế B: Nêu tên sự vật, sự việc dùng để so sánh.Từ ngữ chỉ phương diện so sánh.Từ ngữ dùng chỉ ý so sánh.

Có thể dùng dấu 2 chấm để thay thế cho từ ngữ chỉ ý so sánh.

Các kiểu so sánh 

So sánh không ngang bằng

Trong câu có các từ gồm” kém, kém hơn, khác, chẳng bằng, không bằng

So sánh không ngang bằng

Trong câu có các từ so sánh gồm” như, tựa, tựa như, là, giống, giống như…”

Tác dụng của phép so sánh

So sánh có tác dụng gợi hình, giúp cho việc mô tả sự việc, sự vật được cụ thể, sinh động hơn.

Tác dụng gợi cảm giúp biểu hiện tư tưởng, tình cảm sâu sắc.

Xem thêm: Đáp Án Nào Không Đúng Khi Nói Về Hiệu Ứng Dòng Điện? ? Chọn Một Đáp Án Sai Khi Nói Về Dòng Điện Phu Cô

Ví dụ tính gợi hình của phép so sánh

Quê hương tôi có con sông xanh biếc

Nước gương trong soi tóc những hàng tre.

Tâm hồn tôi là những buổi trưa hè.

Tỏa nắng xuống dòng sông lấp lánh.

Bài tập 1: Trong đoạn thơ sau có bao nhiêu hình ảnh so sánh?

Anh đội viên mơ màng.

Như

nằm trong giấc mộng.

Bóng bác cao lồng lộng.

Ấm hơn ngọn lửa hồng.

Trong đoạn thơ trên có 2 hình ảnh so sánh gồm:

Hình ảnh so sánh bằng anh đội viên mơ màng như nằm trong giấc mộng. Có tác dụng gựi lên hình ảnh đang mơ màng trong giấc mộng

Và hình ảnh bóng bác ấm hơn ngọn lửa hồng.

Kết luận: Biện pháp tu từ so sánh đơn giản và thường được sử dụng nhiều trong thơ ca, tiểu thuyết, truyện ngắn. Vì vậy các bạn nên nắm vững để thực hiện các bài tập làm văn nha.

C. Hoạt động luyện tập.

1. Tìm phép so sánh, xác định kiểu so sánh và chỉ ra tác dụng của chúng trong đoạn văn dưới đây:

Mỗi chiếc lá rụng có một linh hồn riêng, một tâm tình riêng, một cảm giác riêng. Có chiếc tựa mũi tên nhọn, tự cành cây rơi cắm phập xuống đất như cho xong chuyện, cho xong một đời lạnh lùng, thản nhiên, không thương tiếc, không do dự vẩn vơ. Có chiếc lá như con chim bị lảo đảo mấy vòng trên không, rồi cố gượng ngoi đầu lên, hay giữ thăng bằng cho chậm tới cái giây phải nằm phơi trên mặt đất. Có chiếc lá nhẹ nhàng, khoan khoái đùa bỡn, múa may với làn gió thoảng, như thầm bảo rằng sự đẹp của vạn vật chỉ ở hiện tại: cả một thời quá khứ dài dằng dặc của chiếc lá trên cành cây không bằng một vài giây bay lượn, nếu sự bay lượn ấy có vẻ đẹp nên thơ. Có chiếc lá như sợ hãi, ngần ngại rụt rè, rồi như gần tới mặt đất, còn cất mình muốn bay trở lại cành. Có chiếc lá đầy âu yếm rơi bám vào một bông hoa thơm, hay đến mơn trớn một ngọn cỏ xanh mềm.


Phép so sánh:

Mỗi chiếc lá rụng có một linh hồn riêng, một tâm tình riêng, một cảm giác riêng. Có chiếc tựa mũi tên nhọn, tự cành cây rơi cắm phập xuống đất như cho xong chuyện, cho xong một đời lạnh lùng, thản nhiên, không thương tiếc, không do dự vẩn vơ. Có chiếc lá như con chim bị lảo đảo mấy vòng trên không, rồi cố gượng ngoi đầu lên, hay giữ thăng bằng cho chậm tới cái giây phải nằm phơi trên mặt đất. Có chiếc lá nhẹ nhàng, khoan khoái đùa bỡn, múa may với làn gió thoảng, như thầm bảo rằng sự đẹp của vạn vật chỉ ở hiện tại: cả một thời quá khứ dài dằng dặc của chiếc lá trên cành cây không bằng một vài giây bay lượn, nếu sự bay lượn ấy có vẻ đẹp nên thơ. Có chiếc lá như sợ hãi, ngần ngại rụt rè, rồi như gần tới mặt đất, còn cất mình muốn bay trở lại cành. Có chiếc lá đầy âu yếm rơi bám vào một bông hoa thơm, hay đến mơn trớn một ngọn cỏ xanh mềm.

Kiểu so sánh: so sánh ngang bằng=> tác dụng giúp người đọc hình dung chiếc lá rụng một cách cụ thể, sinh động từ đó thể hiện sự tinh tế của tác gải khi miêu tả mỗi chiếc lá rơi đều khác nhau bộc lộ những suy nghĩ sâu sắc của tác giả về sự sống, cinh tồn và cái chết

Trong 4 biện pháp tu từ nhân hóa, ẩn dụ, so sánh và hoán dụ trong chương trình ngữ văn lớp 6 thì biện pháp so sánh được xem là dễ nhận biết và sử dụng hơn so với các tu từ còn lại. Trong bài viết này, wikigiaidap sẽ giải đáp về phép so sánh là gì cũng như cấu tạo của so sánh như thế nào, mời các em cùng tham khảo!

=>Xem thêm: Số chính phương là gì

Phép so sánh là gì?

So sánh được hiểu là biện pháp đối chiếu sự vật, sự việc, hiện tượng này với các sự vật, sự việc, hiện tượng khác có nét tương đồng để tăng thêm sự lôi cuốn, gợi cảm, gợi hình cho biểu đạt.

Ví dụ: Trẻ em như búp trên cành. Biết ăn, biết ngủ, biết học hành là ngon.

Đối với câu thơ trên phép so sánh được sử dụng là trẻ em như búp trên cành. So sánh trẻ em non nớt và cần có sự bao bọc, chăm sóc như búp trên cành vậy.

Tác dụng của biện pháp so sánh

So sánh được sử dụng nhằm làm nổi bật lên các khía cạnh nào đó của sự vật hay sự việc cụ thể trong từng hoàn cảnh khác nhau.

Hoặc so sánh còn có thể giúp hình ảnh, hiện tượng hay sự vật đó trở nên sinh động hơn. Việc so sánh thường lấy sự cụ thể để so sánh với cái không cụ thể hoặc trừ tượng. Với cách này sẽ góp phần giúp cho người đọc, người nghe dễ dàng hình dung được rõ hơn về sự vật, sự việc đang nói đến.

Bên cạnh đó, biện pháp so sánh còn giúp cho câu nói, lời văn trở nên bay bổng và cuốn hút hơn. Vì thế mà nhiều nhà thơ, nhà văn đã sử dụng trong chính tác phẩm của mình.

Cấu tạo của phép so sánh

Sau đây sẽ là ví dụ để phân tích rõ về cấu tạo của phép so sánh, giúp các em có thể có cái nhìn chi tiết và dễ hiểu hơn.

Ví dụ: Cô ấy đẹp như thiên thần

Ta sẽ chia câu trên thành 2 vế, vế thứ nhất là từ “cô ấy” là sự vật được so sánh.
Vế thứ hai là “thiên thần” sự vật so sánh.
Từ ngữ so sánh trong câu là từ “như”.
Từ ngữ chỉ phương diện so sánh trong câu là từ “đẹp”
Vậy một phép so sánh có cấu tạo đầy đủ bao gồm 4 thành phần chính, đó là:

Vế thứ nhất: Nêu tên sự vật, sự việc được so sánh.
Vế thứ hai: Nêu tên sự vật, sự việc dùng để so sánh.
Từ ngữ chỉ phương diện so sánh.
Từ ngữ dùng chỉ ý so sánh.
Có thể dùng dấu 2 chấm để thay thế cho từ ngữ chỉ ý so sánh.

Các kiểu so sánh

So sánh không ngang bằng

Kiểu so sánh ngang bằng là kiểu so sánh các sự vật, sự việc có sự tương đồng với nhau. Ngoài mục đích tìm sự giống nhau, so sánh ngang bằng còn thể hiện hình ảnh hóa các bộ phận hay đặc điểm nào đó của sự vật, sự việc giúp người nghe, người đọc dễ hiểu hơn.

Trong câu có các từ gồm “kém, kém hơn, khác, chẳng bằng, không bằng,…”

So sánh không ngang bằng

So sánh không ngang bằng là loại so sánh đối chiếu sự vật, sự việc hiện tượng trong mối quan hệ không bằng nhau để làm nổi bật cái còn lại.

Trong câu có các từ so sánh gồm “như, tựa, tựa như, là, giống, giống như,…”

Qua bài viết trên về phép so sánh là gì? cấu tạo và các kiểu so sánh? hy vọng sẽ giúp các em trả lời được những câu hỏi về biện pháp tu từ này. Hãy để lại bình luận phía dưới, nếu như bạn đang có những thắc mắc không hiểu, wikigiaidap.net sẽ giúp bạn trả lời chi tiết nhất. Trân trọng!

Originally posted 2021-01-20 22:43:39.

Video liên quan

Chủ Đề