Vì sao metyl da cam đổi màu hồng trong axit

BÁO CÁO KẾT QUẢ THỰC HÀNH

BÀI 7:  CHẤT CHỈ THỊ MÀU HẰNG SỐ ĐIỆN LI CỦA AXIT – BAZƠ YẾU

Ngày thực hành:

Họ và Tên:    

MSSV:

1.Hằng số điện li phụ thuộc vào yếu tố: Ka, K­b về bản chất là hằng số cân bằng nó không đổi và phụ thuộc vào  bản chất chất tan, bản chất dung môi, nhiệt độ. Ka là đại lượng đặc trương cho cường độ của axit, Ka càng lớn, axit càng mạnh và ngược lại. Kb là đại lượng đặc trương cho cường độ của bazơ, K­b càng lớn, bazơ càng mạnh và ngược lại.

2.Nguyên tắc của phương pháp dùng chỉ thị để xác định pH:  Chỉ thị axit/bazơ là những axit/bazơ hữu cơ có màu sắc thay đổi tùy theo nồng độ của H+ trong dung dịch. Mỗi chỉ thị sẽ đổi màu ở một khoảng pH nhất định và thông thường để chuyển hẳn từng màu này sang màu kia khoảng pH đó gần bằng 2 đơn vị. Muốn dùng chỉ thị để xác định chính xác pH của một dung dịch, người ta kế hợp cùng một lúc nhiều chỉ thị có khoảng  chuyển màu kế tiếp nhau. Khi đó mỗi giá trj pH sẽ ứng với một tổ hợp của nhiều màu. Càng nhiều chỉ thị thì xác suất các tổ hợp màu đó trùng nhau càng ít, pH đo được càng chính xác.

3.Người ta thường sử  dụng phenolphthalein làm chất chỉ thị trong phản ứng trung hoà mà không dùng chất chỉ thị khác vì phenolphthalein là 1 acid-bazơ, là chất có màu thay đổi trong khoảng pH từ 8 - 10. Nếu pH < 8 thì có màu trắng. Nếu pH > 8 thì có màu hồng từ nhạt đến đậm, thể hiện nồng độ của bazơ càng cao. Nhưng nếu pH > 10 thì phenolphtalein lại không  màu như cũ.  Do đó, người ta thường hay sử dụng  phenolphtalein  để làm chỉ thị trong chuẩn độ acid - bazơ vì: sự thay đổi màu rõ rệt từ trắng sang hồng hoặc ngược lại khi cho dư 1 giọt dung dịch chuẩn độ.  Do ta không  có chất chỉ thị nào có khoảng pH đổi màu ngay tại vị trí pH = 7, nên chọn phenolphtalein làm chất chỉ thị trong phản ứng trung hòa chứ không dùng các chất chỉ thị khác .

4.Khi nào thì sử dụng hỗn hợp các chất chỉ thị: Muốn dùng chỉ thị để xác định chính xác pH của một dung dịch, người ta kế hợp cùng một lúc nhiều chỉ thị có khoảng  chuyển màu kế tiếp nhau. Khi đó mỗi giá trj pH sẽ ứng với một tổ hợp của nhiều màu. Càng nhiều chỉ thị thì xác suất các tổ hợp màu đó trùng nhau càng ít, pH đo được càng chính xác.

5.Kết quả các thí nghiệm.

a.Lập thang màu – khoảng pH của dung dịch axit.

b.Xác định khoảng pH của dung dịch axit X bằng chỉ thị

     Màu sắc của dung dịch X

       Ống nghiệm 1 [ nhỏ thymol xanh]:  Vàng

       Ống nghiệm 2 [ nhỏ metyl da cam]: Vàng  

      pH dung dịch X bằng 4

c.Xác định hằng số điện li của dung dịch axit yếu

  Máu sắc dung dịch CH3COOH 0,1N

   Ống nghiệm 1[ thymol xanh]: Đỏ nhạt

   Ống nghiệm 2[ metyl da cam]: Da cam

  Hằng số Ka của CH3COOH

pHCH3OOH = 3  =>    pH = ½ [pKa – lgCa] = 3   =>  pKa  = 10-5

d.Thí nghiệm 4: Lập thang màu – khoảng pH dung dịch bazơ

e.Xác định khoảng pH của dung dịch bazơ Y bằng chỉ thị

 Màu sắc dung dịch Y

Ống nghiệm 1[Indigocarmin]: Xanh

Ống nghiệm 2[Alizarin vàng R]: Vàng

 pH dung dịch Y bằng 11

f.Xác định hằng số điện li của dung dịch bazơ yếu

  Màu sắc dung dịch NH4OH 0,1N

 Ống nghiệm 1[ Indigocarmin]: Xanh

 Ống nghiệm 2[Alizarin vàng R]: Vàng

  Hằng số Kb của NH4OH

     [OH-] =   =  = 0,0001M     => Kb =  =  = 10-7

 As By Hưởng.