Ham muốn tình dục thấp hay giảm ham muốn tình dục mô tả sự giảm hứng thú với hoạt động tình dục. Đôi khi sự thiếu quan tâm hoặc cảm thấy đối tác không phù hợp có thể gây trở ngại cho hoạt động tình dục. Điều này dẫn đến căng thẳng trong mối quan hệ, gây ra sự nghi ngờ và cảm giác tội lỗi ở cả hai phía. Các phương pháp điều trị khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây suy giảm ham muốn, có thể bao gồm liệu pháp tâm lý, thay thế hormone, thay đổi lối sống hoặc điều chỉnh thuốc.
Ở nam giới, giảm ham muốn tình dục thường bị nhầm lẫn với rối loạn cương dương. Tuy nhiên, với nhiều người, 2 tình trạng này có thể cùng tồn tại.
Tuy nhiên, ham muốn tình dục thấp trong một thời gian dài có thể gây lo lắng cho một số người. Đôi khi nó có thể là một báo hiệu về tình trạng sức khỏe tiềm ẩn. Dưới đây là một số nguyên nhân gây ra suy giảm ham muốn tình dục ở nam giới.
Testosterone thấp gây suy giảm ham muốn
Testosterone là một hormone sinh dục quan trọng ở nam giới. Nó chủ yếu được sản xuất ở tinh hoàn và chịu trách nhiệm về các đặc điểm điển hình của nam giới. Hormone này cũng giúp duy trì ham muốn tình dục và sản xuất tinh trùng.
Testosterone là hormone ảnh hưởng nhiều nhất đến chức năng tình dục của nam giới.
Nồng độ testosterone đạt đỉnh trong thời kỳ thanh thiếu niên và giai đoạn đầu trưởng thành. Nó giảm dần khoảng 1-2% mỗi năm bắt đầu từ tuổi 30.
Mức testosterone ở mỗi người cũng khác nhau. Theo Hiệp hội Tiết niệu Hoa Kỳ [AUA], nam giới trưởng thành được coi là có mức testosterone thấp [T thấp] khi có nồng độ testosterone ít hơn 300nanogam/dl máu.
Đối với những người đàn ông trẻ tuổi, sự sụt giảm nồng độ testosterone có thể do các bệnh mạn tính như tăng huyết áp, đái tháo đường type 2 và bệnh tim.
Trái với suy nghĩ của nhiều người, mức testosterone thấp hiếm khi dẫn đến rối loạn cương dương. Nhưng testosterone thấp có thể cản trở tình dục theo những cách khác.
Một số nam giới có testosterone thấp bị giảm ham muốn tình dục trong khi những người khác hoàn toàn mất hứng thú với tình dục.
Cách khắc phục
Nếu bạn nghi ngờ mức testosterone của mình thấp, bạn nên trao đổi với bác sĩ. Chẩn đoán suy sinh dục sẽ chỉ được đưa ra sau khi kiểm tra nồng độ testosterone của bạn trong 2 lần riêng biệt.
Phương pháp điều trị phổ biến nhất đối với testosterone thấp là liệu pháp thay thế testosterone [TRT]. Mặc dù hiệu quả, TRT có thể đi kèm với những rủi ro tiềm ẩn. Có thể bao gồm mụn trứng cá, cục máu đông, phì đại tuyến tiền liệt và làm trầm trọng hơn chứng ngưng thở khi ngủ ở nam giới. Ngoài ra, TRT có thể khiến một số nam giới lớn tuổi tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim.
Tác dụng phụ của thuốc
Một số loại thuốc có thể gây giảm ham muốn tình dục ở nam giới. Có thể kể đến: thuốc chống co giật, thuốc chống trầm cảm, thuốc chống loạn thần, thuốc chẹn beta, thuốc statin trị mỡ máu,… Các loại thuốc huyết áp như thuốc chẹn beta và thuốc ức chế ACE có thể cản trở việc bơm máu vào dương vật gây khó khăn cho việc cương dương và ngăn cản xuất tinh.
Các thuốc hóa hoặc xạ trị ung thư, thuốc chống nấm, corticosteroid có thể làm giảm mức testosterone và gây suy giảm tình dục.
Ngay cả những loại thuốc không kê đơn như cimetidine được sử dụng cho chứng ợ nóng và bệnh trào ngược dạ dày-thực quản cũng có thể gây ra vấn đề nếu dùng trong thời gian dài.
Một số thuốc trị bệnh mạn tính có thể gây những trục trặc về tình dục ở nam giới.
Cách khắc phục
Khi bạn nghi ngờ loại thuốc đang sử dụng có thể gây giảm ham muốn tình dục, hãy thông báo với bác sĩ điều trị bệnh. Có thể yêu cầu bác sĩ đổi loại thuốc hoặc thay thế bằng phương pháp trị bệnh thay thế hoặc đơn giản là điều chỉnh liều.
Trầm cảm và lo lắng
Những người bị trầm cảm thường bị giảm hoặc mất hứng thú với các hoạt động họ từng yêu thích trước đây, bao gồm cả tình dục.
Trầm cảm và giảm ham muốn tình dục có thể đi đôi với nhau. Trầm cảm không chỉ gây giảm ham muốn tình dục đơn thuần mà nó còn khiến cho tình trạng trở nên tồi tệ hơn. Hơn nữa, giảm ham muốn tình dục cũng có thể là tác dụng phụ của một số thuốc điều trị bệnh trầm cảm.
Cách khắc phục
Nếu bạn đang dùng thuốc chống trầm cảm và bị suy giảm ham muốn tình dục, bạn có thể nói chuyện với bác sĩ. Bác sĩ sẽ cân nhắc về việc giảm liều hoặc kê đơn một loại thuốc trị trầm cảm khác ít tác dụng phụ với tình dục hơn [ví dụ như bupropion hoặc mirtazapine].
Lưu ý rằng có thể cần một thời gian để tác dụng phụ này biến mất.
Bệnh mạn tính
Mức độ đau đớn và mệt mỏi do bệnh mạn tính gây ra có thể ảnh hưởng đến ham muốn tình dục của bạn. Một số bệnh như ung thư có thể làm giảm số lượng sản xuất tinh trùng. Các bệnh mạn tính khác có thể ảnh hưởng đến ham muốn tình dục như: đái tháo đường type 2, tăng huyết áp, béo phì, bệnh phổi mạn tính, đau cơ xơ hóa và suy thận.
Cách khắc phục
Nếu bạn mắc một bệnh mạn tính và gặp tình trạng suy giảm tình dục, hãy nói chuyện với đối tác của bạn về những cách tiếp cận thân mật trong giai đoạn điều trị bệnh. Vì đôi khi chính các thuốc điều trị các bệnh này là nguyên nhân của tình trạng suy giảm ham muốn. Nếu đơn giản chỉ là do tâm trạng lo lắng về bệnh hoặc mệt mỏi khi điều trị, thì bạn cần nghỉ ngơi nhiều hơn và có thể cần gặp chuyên gia tâm lý.
Các yếu tố về lối sống
Có những yếu tố lối sống có thể góp phần đáng kể vào suy giảm ham muốn tình dục ở nam giới. Những điều này thường được khắc phục dễ dàng bằng cách thay đổi lối sống hoặc dừng hành vi.
Uống quá nhiều rượu: uống quá nhiều rượu và/hoặc sử dụng các chất kích thích khác có liên quan đến việc sản xuất testosterone dẫn đến giảm ham muốn tình dục. Tuyệt đối kiêng rượu bia để tránh những hệ lụy sức khỏe lâu dài.
Tập thể dục: Tập thể dục quá ít hoặc quá nhiều cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến giảm ham muốn tình dục ở nam giới. Tập thể dục quá ít hoặc không tập thể dục có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe ảnh hưởng đến khả năng tình dục. Mặt khác, trong một nghiên cứu đã chứng minh, tập thể dục với cường độ cao kéo dài có liên quan đến việc giảm điểm ham muốn tình dục ở nam giới.
Tập thể dục vừa phải làm giảm mức cortisol vào ban đêm giúp giảm căng thẳng, dẫn đến tăng ham muốn. Vì vậy nam giới nên duy trì tập thể dục đều đặn với các bài tập phù hợp có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính như béo phì, tăng huyết áp và đái tháo đường type 2 - là những nguyên nhân gây suy giảm ham muốn tình dục.
Tập thể dục quá nhiều hoặc quá ít đều không tốt cho hoạt động tình dục của quý ông.
Béo phì: Cân nặng tăng thêm trực tiếp làm suy giảm sự trao đổi chất và chức năng của hormone, dẫn đến giảm đáng kể testosterone toàn phần và tự do. Ngược lại, tập thể dục và giảm cân không chỉ nâng cao tâm trạng và mức năng lượng mà còn cải thiện chức năng tình dục và hình ảnh bản thân.
Hút thuốc: Hút thuốc lá đã được chứng minh là nguyên nhân trực tiếp làm tăng nguy cơ rối loạn cương dương và gián tiếp làm suy giảm kích thích tình dục. Vì vậy, hãy bỏ thuốc lá sớm nhất có thể. Nó còn khiến cho tình trạng sức khỏe tổng thể của bạn được cải thiện hơn rất nhiều.
Cách khắc phục
Thay đổi lối sống luôn là cách tốt nhất để bạn tự bảo vệ sức khỏe của mình. Thực hiện lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống khoa học, nghỉ ngơi đầy đủ, tập thể dục phù hợp và thực hành quản lý cảm xúc, tránh căng thẳng,… là những cách bạn có thể tự mình thực hiện để giảm các triệu chứng của suy giảm ham muốn tình dục.
Lời khuyên của thầy thuốc
Điều trị giảm ham muốn tình dục phụ thuộc nhiều vào nguyên nhân gây ra. Nếu suy giảm ham muốn do các tình trạng sức khỏe tiềm ẩn, bạn có thể cần được thăm khám cụ thể và điều chỉnh thuốc đang sử dụng. Nếu tình trạng giảm ham muốn có nguyên nhân tâm lý, bạn cần đến gặp bác sĩ tâm lý để được tư vấn.
Điều cần làm là tránh đổ lỗi cho bản thân hoặc đối tác. Hãy chủ động trao đổi với bạn tình của mình. Việc chuyện cởi mở và trung thực với đối phương về những gì bạn đang trải qua có thể khiến bạn giải tỏa tâm lý. Trong thời gian chờ đợi những phương pháp tác động có hiệu quả, hai người nên chủ động gần gũi nhau qua các tiếp xúc và những cử chỉ thân mật hàng ngày để tăng sự kết nối lứa đôi.
Xem thêm video đang được quan tâm
Lợi ích của việc khám sức khỏe tiền hôn nhân.
BS. Thu Hường
Ham muốn tình dục ở mỗi người là khác nhau và liên quan đến đời sống tình dục của từng cặp đôi. Nhưng nếu bạn nhận thấy ham muốn gối chăn của mình thay đổi theo chiều hướng xấu, điều đó khiến bạn cảm thấy thiếu tự tin, hoặc nó ảnh hưởng đến mối quan hệ của bạn thì bạn nên tìm hiểu nguyên nhân và cách khắc phục.
Giảm ham muốn thường liên quan đến các vấn đề tâm lý như các mối quan hệ căng thẳng hoặc mệt mỏi, nhưng đôi khi nó cũng có thể là dấu hiệu của một vấn đề y tế tiềm ẩn, chẳng hạn như nồng độ hormone suy giảm. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây suy giảm ham muốn ở cả 2 giới.
Căng thẳng và trầm cảm
Căng thẳng cảm xúc có thể ảnh hưởng đến chức năng thể chất, bao gồm cả ham muốn tình dục và hiệu suất quan hệ. Nhận ra những yếu tố gây căng thẳng tiềm ẩn nào có thể tồn tại là bước đầu tiên trong điều trị.
Trầm cảm ảnh hưởng đến tất cả các khía cạnh của cuộc sống, bao gồm cả ham muốn tình dục.
Trầm cảm rất khác với việc chỉ đơn giản là bạn cảm thấy không vui, đau khổ hoặc chán ăn. Trầm cảm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tất cả các khía cạnh của cuộc sống, bao gồm cả ham muốn tình dục.
Mất niềm vui trong các hoạt động hàng ngày thường cần điều trị bao gồm tư vấn và có lẽ là thuốc. Thật không may, một số thuốc chống trầm cảm cũng khiến bạn suy giảm hoặc không còn ham muốn tình dục giảm. Bác sĩ hoặc nhà trị liệu của bạn cần biết liệu ham muốn tình dục thấp có phải là một trong những triệu chứng trầm cảm của bạn hay không.
Thiếu sự gần gũi và bất đồng quan điểm
Ham muốn tình dục đòi hỏi từ hai phía để cùng hòa hợp. Cặp đôi cần được kết nối và phụ nữ đặc biệt cần cảm giác gần gũi. Giao tiếp kém, cảm giác bị phản bội, thiếu tin tưởng, thường xuyên gây gổ và chỉ trích có thể tạo ra một mối quan hệ thiếu sự gần gũi và thân mật.
Hoạt động tình dục không chỉ đơn thuần là tình dục. Sự thân mật và gần gũi là một phần quan trọng của một cuộc sống tình yêu lành mạnh. Nếu ham muốn tình dục đang làm suy yếu mối quan hệ, có thể đã đến lúc bạn nên đưa sự lãng mạn trở lại.
Hãy tự bỏ những thói quen sinh hoạt cũ có thể làm ảnh hưởng đến sự giao tiếp kết nối hai người. Ngắt kết nối khỏi máy tính, điện thoại di động và các thiết bị khác vào buổi tối sớm để bạn có thể tập trung dành thời gian cho đối tác của mình, ngay cả khi điều đó không phải lúc nào cũng dẫn đến quan hệ tình dục.
Hãy dành thời gian để giao tiếp với bạn tình. Tạo không gian riêng tư giữa hai người. Cùng nhau trao đổi về một vấn đề cả hai cùng yêu thích. Phát một số "tín hiệu" để ngầm khơi dậy cảm xúc của bạn tình. Màn khởi động khá quan trọng, nó có thể giúp đôi bạn thêm hưng phấn. Có thể mát-xa cho nhau để giúp nhen lại lửa yêu.
Nếu các cặp vợ chồng thấy rằng các vấn đề quá khó để có thể tự giải quyết hãy cùng nhau gặp chuyên gia tâm lý để được tư vấn.
Thiếu sự gần gũi khiến cho đôi lứa không còn mặn nồng.
Uống quá nhiều rượu
Uống rượu có thể làm giảm ham muốn cũng như chức năng của hoạt động tình dục. Vì vậy bạn không nên uống quá nhiều rượu. Đối tác của bạn có thể không đánh giá cao khi bạn yêu trong say xỉn và có thể khiến cảm xúc bị tắt ngấm.
Uống nhiều rượu có thể làm hỏng "cuộc yêu".
Thiếu ngủ
Cũng như với bất kỳ hoạt động thể chất nào, khi cơ thể được nghỉ ngơi đầy đủ sẽ làm tăng hiệu suất của "cuộc yêu". Thiếu ngủ gây mệt mỏi, có thể là thủ phạm làm giảm ham muốn tình dục. Ngưng thở khi ngủ là nguyên nhân tiềm ẩn dẫn đến thiếu ngủ ngon và thiếu ham muốn tình dục. Có thể cần trợ giúp y tế nếu bạn hoặc đối tác của bạn nghi ngờ đó là nguyên nhân góp phần gây thiếu ngủ.
Mang thai, sinh con và cho bé bú
Mất hứng thú trong chuyện chăn gối thường xảy ra khi người phụ nữ mang thai, sau khi sinh và cho con bú. Họ thường dành hết thời gian và chăm sóc cho em bé. Hoạt động tình dục ở giai đoạn này thường bị cho qua hoặc "làm cho xong chuyện".
Để lấy lại được sự gắn kết tình dục giữa hai vợ chồng, nên lập kế hoạch để "cuộc yêu" không bị gián đoạn. Nên dành thời gian yên tĩnh cho sự thân mật và khơi lại ham muốn tình dục. Vợ chồng có thể tranh thủ gặp gỡ nhau khi em bé ngủ trưa, hoặc nhờ người trông trẻ để bố mẹ có thể hưởng trọn vẹn cuộc vui.
Sau khi sinh là khoảng thời gian kiêng cữ kéo dài cũng khiến cho ham muốn tình dục bị suy giảm.
Tác dụng phụ của một số loại thuốc
Tác dụng phụ của nhiều loại thuốc kê đơn bao gồm mất ham muốn và suy giảm ham muốn tình dục.
Một số ví dụ như: thuốc trị tăng huyết áp bao gồm thuốc nước và thuốc chẹn beta, thuốc cảm có chứa kháng histamine và thuốc thông mũi, thuốc chống trầm cảm, thuốc tránh thai, thuốc giảm đau gây nghiện, thuốc hóa trị liệu,…
Nếu bạn nghi ngờ đây là nguyên nhân suy giảm ham muốn, hãy đề nghị với bác sĩ một loại thuốc thay thế có ít tác dụng phụ hơn.
Một số thuốc điều trị có thể gây giảm ham muốn.
Béo phì cũng có thể khiến không còn ham muốn tình dục
Thừa cân và béo phì có thể làm tăng nguy cơ rối loạn cương dương [ED] lên 30-90% so với những người có cân nặng bình thường.
Hội chứng chuyển hóa, được đặc trưng bởi một nhóm các yếu tố nguy cơ liên quan đến kháng insulin và béo phì, liên quan đến rối loạn cương dương.
Hơn nữa, phụ nữ mắc hội chứng chuyển hóa có tỷ lệ rối loạn chức năng tình dục tăng so với phụ nữ đối chứng.
Thay đổi lối sống nhằm mục đích giảm trọng lượng cơ thể và tăng hoạt động thể chất giúp cải thiện chức năng cương dương và nội mô ở nam giới béo phì.
Thừa cân và béo phì có thể làm tăng nguy cơ rối loạn cương dương ở nam giới.
Thay đổi nội tiết tố
Suy giảm ham muốn tình dục không phải là một phần tất yếu của quá trình lão hóa, nhưng đó là điều mà nhiều người đàn ông và phụ nữ trải qua khi bước vào tuổi trung niên. Thay đổi nội tiết tố xảy ra ở cả 2 giới và đều có ảnh hưởng đến ham muốn tình dục trong những giai đoạn nhất định.
Giảm nồng độ testosterone ở nam giới
Trong khi mức độ testosterone của một người đàn ông giảm dần khi lão hóa, không nhất thiết có bất kỳ mối quan hệ nào giữa mức độ hormone và ham muốn tình dục. Đó chỉ là một nguyên nhân tiềm ẩn gây giảm ham muốn tình dục và bác sĩ có thể muốn tìm các nguyên nhân khác ngoài testosterone thấp.
Thời kỳ mãn kinh ở nữ giới
Thời kỳ mãn kinh làm suy giảm các hormone sinh dục [estrogen và testosterone] dẫn đến những thay đổi về thể chất ảnh hưởng đến quá trình giao hợp, bao gồm khô âm đạo và đau khi giao hợp [chứng khó giao hợp] khiến cuộc yêu thêm trắc trở.
Thời kỳ mãn kinh gây suy giảm nội tiết tố ảnh hưởng đến chất lượng của tình dục.
Cách khắc phục những yếu tố nguy cơ khiến bạn không còn ham muốn tình dục
Nếu bạn cảm thấy thường xuyên mệt mỏi, căng thẳng hoặc lo lắng, bạn có thể thay đổi lối sống, sắp xếp công việc để có thêm thời gian nghỉ ngơi.
Học cách yêu bản thân và chấp nhận cơ thể bạn như nó vốn có. Hãy nhớ rằng bạn có thể có một ham muốn tình dục lành mạnh mà không cần phải là một người có thân hình quyến rũ. Đó là chìa khóa để bạn khơi lên sự nữ tính và gợi cảm đối với bạn tình của mình.
Nếu nghi ngờ vấn đề do thuốc gây ra, có thể trao đổi với bác sĩ để thay đổi đơn thuốc hoặc liệu pháp thay thế.
Thay đổi lối sống như tập thể dục thường xuyên, chế độ ăn uống lành mạnh, tránh thuốc lá và rượu, và dành thời gian để gần gũi hoặc thử nghiệm tình dục [sử dụng đồ chơi tình dục, tư thế mới hoặc đổi vai] đều có thể giúp giảm bớt căng thẳng và cải thiện ham muốn tình dục, duy trì cuộc sống tình dục thăng hoa và bền vững.
Xem thêm video đang được quan tâm
Giấc ngủ kém sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe tình dục của phụ nữ
BS. Ngô Thị Hường