Vì sao các nước phương Tây xâm lược Đông Nam á

Chi tiết Chuyên mục: Bài 11: Các nước Đông Nam Á cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX

Các nước Đông Nam Á nằm trên đường hàng hải từ Tây sang Đông, có vị trí chiến lược hết sức quan trọng. Các nước tư bản cần thị trường, thuộc địa mà Đông Nam Á là vùng chiến lược quan trọng, giàu tài nguyên, chế độ phong kiến suy yếu.

[Nguồn: trang 63 sgk Lịch Sử 8:]

Khu vực Đông Nam Á luôn là một trong những khu vực trọng điểm và có ý nghĩa đặc biệt trong các cuộc chiến tranh xâm lược. Tuy nhiên, không có nhiều người có thể hiểu hết được những lý do, lý giải cho vấn đề này.

Do đó, trong bài viết hôm nay chúng tôi sẽ cung cấp tới quý bạn đọc một số nội dung liên quan nhằm trả lời cho câu hỏi: Vì sao khu vực Đông Nam Á trở thành đối tượng xâm lược của các nước tư bản phương Tây.

Đông Nam Á là gì?

Southeast Asia [SEA] hay được dịch ra tiếng Việt là Đông Nam Á là tiểu vùng địa lý phía Đông Nam của châu Á. Bao gồm khu vực phía Nam của Trung Quốc, phía Tây Nam giáp Nam Á và vịnh Bengal, phía đông giáp Châu Đại Dương và Thái Bình Dương, phía Nam giáp Australia và Ấn Độ Dương. Ngoài lãnh thổ Ấn Độ Dương thuộc Anh và hai trong 26 đảo san hô của Maldives ở Nam Á.

– Đông Nam Á là tiểu vùng duy nhất khác của châu Á nằm một phần trong Nam bán cầu, phần lớn tiểu vùng này vẫn ở Bắc bán cầu. Đông timor và phần phía Nam của Indonesia là những phần duy nhất nằm ở phía Nam của xích đạo.

– Theo đó, Đông Nam Á bao gồm hai khu vực sau:

+ Đông Nam Á hải đảo: Còn được gọi là Quần đảo Mã Lai và lịch sử Nusantara, bao gồm các quần đảo Andaman và Nicobar [Ấn Độ], Brunei, Đông Malaysia, Đông Timor, Indonesia, Philippines và Singapore.

+ Đông Nam Á lục địa: Còn được gọi là bán đảo Đông Dương và theo lịch sử là Đông Dương, bao gồm Campuchia, Lào, Myanmar, bán đảo Malaysia, Thái Lan và Việt Nam.

Thứ nhất: Nguyên nhân chủ quan

– Vị trí địa lý:

+ Đông Nam Á nằm ở “ngã tư đường” giữa châu Á và châu Đại Dương, Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương. Eo biển Malacca chính là “yết hầu” của giao lộ này, địa vị chiến lược trọng yếu vô cùng.

+ Eo biển Malacca nằm ở giữa bán đảo Mã Lai và đảo Sumatra, tổng chiều dài chừng 1.080 km, chỗ hẹp nhất chỉ có 0,7km, đủ lưu thông tàu thủy tải trọng 250.000 tấn, các nước bờ tầy Thái Bình Dương phần nhiều đi qua tuyến hàng hải này hướng tới Nam Á, Tây Á, bờ biển phía đông châu Phi và các nước đi sát bờ biển ở châu Âu.

+ Các nước ven bờ eo biển Malacca có Thái Lan, Singapore và Maylaysia, trong đó Singapore ở vào chỗ hẹp nhất của eo biển Malacca là vị trí giao thông đặc biệt trọng yếu.

– Tài nguyên, thiên nhiên:

+ Khu vực nằm gần giao điểm của các mảng địa chất, với cả các hoạt động địa chấn và núi lửa mạnh mẽ. Mảng Suda là mảng địa chất chính của khu vực, bao gồm hầu hết các quốc gia Đông Nam Á trừ Myanmar, bắc Thái Lan, bắc Lào, bắc Việt Nam và bắc Luzon của Philippines.

+ Các dãy núi ở Myanmar, Thái Lan và bán đảo Malaysia là một phần của vành đai Aipide, trong khi các đảo của Philippines là một phần của Vành đại lửa Thái Bình Dương. Cả hai vành đai địa chấn đều gặp nhau ở Indonesia, khiến khu vực này có khả năng xảy ra động đất và phun trào núi lửa tương đối cao.

– Dân cư:

+ Vùng này bao gồm khoảng 4.500.000 km2 [1.700.000 dặm vuông Anh], chiếm 10,5% diện tích châu Á hoặc 3% tổng diện tích Trái Đất. Tổng dân số của Đông Nam Á là hơn 655 triệu người, chiếm khoảng 8,5% dân số thế giới. Đây là khu vực địa lý đông dân thứ ba châu Á sau Nam Á và Đông Á.

+ Khu vực này đa dạng về văn hóa và dân tộc, với hàng trăm ngôn ngữ được sử dụng bởi các nhóm dân tộc khác nhau. Mười quốc gia trong khu vực là thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á [ASEAN], một tổ chức khu vực được thành lập để hội nhập kinh tế, chính trị, quân sự, giáo dục và văn hóa giữa các quốc gia thành viên.

– Chính trị – Xã hội:

+ Dân tộc Đông Nam Á lấy dân tộc Nam Đảo và dân tộc Mã Lai chiếm vịt rí chủ đạo, cư dân trong khu vực phần nhiều theo Hồi giáo và Phật giáo, các tôn giáo khác như Kito giáo, Ấn Độ giáo và tôn giáo có liên quan đến thuyết vật linh cũng tồn tại ở bên trong khu vực này. Indonesia là nước có người theo Hồi giáo nhiều nhất trên Thế giới, Thái Lan là nước Phật giáo lớn nhất Thế giới, Philippines là nước có tín đề Công giáo Roma nhiều nhất ở Đông Bán cầu.

+ Văn hóa ở Đông Nam Á rất đa dạng: Ở Đông Nam Á lục địa, văn hóa là sự pha trộn của các nền văn hóa Miến Điện, Campuchia, Lào, Thái Lan và Việt Nam. Trong khi ở Indonesia, Singapore, Philippines, Malaysia văn hóa là sự pha trộn của các nền văn hóa Autronesian, Ấn Độ, Hồi giáo, phương Tây và Trung Quốc bản địa.

+ Brunei cũng cho thấy ảnh hưởng mạnh mẽ từ Ả Rập. Việt Nam và Singapore cho thấy ảnh hưởng của Trung Quốc nhiều hơn ở chỗ Singapore, mặc dù là một quốc gia Đông Nam Á về mặt địa lý, là nơi sinh sống của đa số người Hoa và Việt Nam nằm trong vùng ảnh hưởng của Trung Quốc trong phần lớn lịch sử của mình.

+ Ảnh hưởng của Ấn Độ ở Singgapore chỉ rõ ràng qua những người Tamil di cư, ở một mức độ nào đó ảnh hưởng đến ẩm thực của Singapore. Trong suốt lịch sử của Việt Nam, quốc gia này không có ảnh hưởng trực tiếp từ Ấn Độ – chỉ thông qua tiếp xúc với các dân tộc Thái, khmer và Chăm.

+ Việt Nam cũng được xếp vào khu vực văn hóa Đông Á cùng với trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản do một lượng lớn ảnh hưởng của Trung Quốc trong văn hóa và lối sống của họ.

Thứ hai: Nguyên nhân khách quan

Các nước tư bản phương Tây đang trong quá trình phát biểu chủ nghĩa đế quốc mạnh mẽ, cần nguyên liệu, thị trường, thuộc địa … nên đang tích cực đẩy mạnh xâm lược thuộc địa.

Như vậy, Vì sao khu vực Đông Nam Á trở thành đối tượng xâm lược của các nước tư bản phương Tây? Đã được chúng tôi trả lời chi tiết trong mục thứ hai của bài viết. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đã trình bày một số nội dung liên quan đến khu vực Đông Nam Á. Chúng tôi mong rằng với những giải đáp của chúng tôi, quý bạn đọc đã có câu trả lời cho câu hỏi trên.

Trong thời kì cách mạng công nghiệp, nền kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển mạnh đã làm tăng nhu cầu tranh giành về thị trường tiêu thụ, nguyên vật liệu và nhân công lao động rẻ,… vì vậy, các nước tư bản chủ nghĩa đã đẩy mạnh việc xâm chiếm thuộc địa.

Vì sao các nước tư bản phương Tây đẩy mạnh việc xâm chiếm thuộc địa? đây là một trong những câu hỏi trong chương trình môn học lịch sử lớp 8. Để trả lời cho câu hỏi này, Chúng tôi xin cung cấp đến Quý bạn đọc bài viết dưới đây.

Trong thời kì cách mạng công nghiệp, nền kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển mạnh đã làm tăng nhu cầu tranh giành về thị trường tiêu thụ, nguyên vật liệu và nhân công lao động rẻ,… vì vậy, các nước tư bản chủ nghĩa đã đẩy mạnh việc xâm chiếm thuộc địa.

Như vậy trên đây là nội dung về vấn đề Vì sao các nước tư bản phương Tây đẩy mạnh việc xâm chiếm thuộc địa?

Vì sao khu vực Đông Nam Á trở thành đối tượng xâm lược của các nước tư bản phương Tây?

– Các nước tư bản thực dân [cụ thể là Pháp] đang trong quá trình phát triển chủ nghĩa đế quốc mạnh mẽ, cần nguyên liệu, thị trường tiêu thụ, … nên đang tích cực đẩy mạnh xâm lược thuộc địa.

– Đông Nam Á có vị trí địa lý vô cùng quan trọng

Đông Nam Á là một khu vực thuộc Châu Á, có diện tích rộng khoảng 4,5 triệu km2, về mặt địa lý hành chính bao gồm 10 quốc gia Brunei, Campuchia, Indonesia, Lào, Malaysia, Myanma, Philippines, Thái Lan và Việt Nam [hiện nay có 11 nước, thêm Đông Timo]. Do vị trí địa lý nằm trên con đường hàng hải nối liền giữa Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, Đông Nam Á từ lâu vẫn được coi là cầu nối giữa Trung Quốc, Nhật Bản với Ấn Độ, Tây Á và Địa Trung Hải. Một số nhà nghiên cứu còn ví khu vực này là “ống thông gió” hay “ngã tư đường”. Đông Nam Á là cửa ngõ để đi vào lục địa châu Á rộng lớn.

– Đông Nam Á giàu tài nguyên thiên nhiên và có nền văn hóa lâu đời.

Nằm trong khu vực nhiệt đới gió mùa, Đông Nam Á có những vùng đất trù phú, những đô thị đông đúc thịnh vượng, những khu rừng nhiệt đới phong phú về thảo mộc và chim muông, những cây gia vị, cây hương liệu đặc trưng như: hồ tiêu, sa nhân, đậu khấu, trầm hương, hồi quế,…đặc biệt nơi đây có nền văn minh nông nghiệp lúa nước.

– Dân cư: Đông Nam Á có nguồn nhân công rẻ mạt và thị trường tiêu thụ rộng lớn.

– Chính trị – xã hội: Chế độ phong kiến ở các nước Đông Nam Á đang suy yếu, xã hội khủng hoảng

Từ giữa thế kỷ XIX, khi các nước Châu Âu và Bắc Mĩ căn bản đã hoàn thành cách mạng tư sản, đua nhau bành trướng thế lực, xâm chiếm thuộc địa thì ở hầu hết các nước khu vực Đông Nam Á, chế độ phong kiến vẫn giữ địa vị thống trị và đều lâm vào cuộc khủng hoảng triền miên về kinh tế, chính trị – xã hội. Sự mâu thuẫn giữa giai cấp địa chủ và nông dân diễn ra gay gắt làm bùng nổ nhiều phong trào đấu tranh có quy lớn. Chính yếu tố này đã làm cho chế độ phong kiến sụp đổ nhanh chóng hơn. Chế độ phong kiến suy yếu nghiêm trọng đã tạo cơ hội cho các nước phương Tây tiến hành các cuộc xâm lược thuộc địa.

Quá trình xâm lược của chủ nghĩa thực dân vào các nước Đông Nam Á

 Các cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc ở Đông Nam Á

– In-đô-nê-xi-a: Năm 1905 nhiều tổ chức công đoàn được thành lập, bước đầu truyền bá chủ nghĩa Mác, Lê-nin.

– Phi-lip-pin: Từ 1896 – 1898 nước cộng hòa Phi-lip-pin ra đời, sau đó bị Mỹ thôn tính.

– Cam-pu-chia:

+ Từ 1863 – 1866: Khởi nghĩa A-cha-xoa lãnh đạo ở Ta Keo.

+ Từ 1866 – 1867: Khởi nghĩa do Pu-côm-bô lãnh đạo ở Cra-chê.

– Lào:

+ Năm 1901: Đấu tranh của nhân dân Xa-van-na-khét

+ Năm 1907: Khởi nghĩa ở cao nguyên Bô-lô-ven

– Miến Điện: Đầu thế kỉ XX cuộc kháng chiến chống thực dân Anh diễn ra rất anh dũng, nhưng thất bại.

– Việt Nam: Đầu thế kỉ XX phong trào Cần vương, phong trào nông dân yêu nước diễn ra quyết liệt.

Trên đây, là toàn bộ nội dung liên quan đến câu hỏi Vì sao các nước tư bản phương Tây đẩy mạnh việc xâm chiếm thuộc địa?  chi tiết nhất.