Vì sao quân minh lại được gọi quân ngô

Trang Chủ Diễn Đàn > E - CÁC CÂU LẠC BỘ > CLB Học Tập > Học Online >

Quốc Việt K5 

Kính gửi anh chị em bantroi 

Anh PC bạn tôi từ khi đi Đà Nẵng về lại đâm ra sính chữ Nho đã yêu cầu tôi ghi thêm Hán Văn và một số chữ Hán liên quan đến bài nghiên cứu: LỊCH SỬ QUA HAI BÀI THƠ LIÊN QUAN TỚI Ô MÃ NHI VÀ TOA ĐÔ, nhiều anh chị em cũng muốn nói rõ hơn

Xin gửi anh chị em mấy vấn đề: Tên Ô Mã Nhi do các cụ ta viết bằng Hán Văn thế nào, bài Tòng giá Hoàn Kinh sư của Thượng tướng Thái sư Trần Quang Khải và lời giải thích việc gọi giặc Ngô của báo Pháp luật 

I) Ô Mã Nhi (tên chữ Hán phồn thể: 烏馬兒; giản thể: 乌马儿, phiêm âm Latin là Omar Batur

Về chữ 烏 Ô gồm các nghĩa 

1 : Con quạ, quạ con biết mớm quạ già cho nên sự hiếu dưỡng cha mẹ gọi là "ô điểu chi tư" 烏鳥之私. 

2 : Sắc đen. Như ngựa đen gọi là ngựa ô, gà đen gọi là gà ô, v.v. 

4 : "Ô ô" 烏烏 ố ố, tiếng hát phào ra. 

5 : Sao, dùng làm lời trợ từ. Như "ô hữu" 烏有 sao có ?

Về chữ 馬 Mã (10n) gồm các nghĩa 

1 : Con ngựa. Xem tướng ngựa phải xem răng trước, vì thế nên nói nhún số tuổi của mình cũng kêu là mã xỉ 馬齒.

2 : Cái thẻ ghi số đếm.

3 : Họ Mã.

Về chữ 兒 Nhi, Nghê (7n) gồm các nghĩa 

1 : Trẻ con. Trẻ giai gọi là nhi 兒, trẻ gái gọi là anh 嬰.

2 : Con. Con đối với cha mẹ tự xưng là nhi 兒.

3 : Nhời nói giúp câu, tục ngữ hay dùng. Như hoa nhi 花兒 cái hoa.

4 : Một âm mà nghê. Họ Nghê. Nhà Hán có tên Nghê Khoan 兒寬.

Như vậy Omar được phiên âm thành Ô Mã thì chữ Nhi chính là con trai hay trẻ con trai nhà Ô Mã

Còn viên đại soái này có tên là Omar Batur. 

II. Bài thơ Tòng Giá Hoàn Kinh (從 駕 還 京 ) của Thái sư Trần Quang Khải

從 駕 還 京

奪 槊 章 陽 渡

擒 胡 鹹 子 關

太 平 宜 努 力

萬 古 此 江 山

Phiên âm 

Tòng Giá Hoàn Kinh

Đoạt sáo Chương Dương độ

Cầm Hồ Hàm Tử quan

Thái bình nghi nỗ lực

Vạn cổ thử giang san

Bản dịch của Trần Trọng Kim:

Chương Dương cướp giáo giặc,

Hàm Tử bắt quân thù.

Thái bình nên gắng sức, 

Non nước ấy ngàn thu.

Theo xa giá nhà Vua về kinh thành

Đoạt giáo Chương Dương Độ

Chặn thù Hàm Tử Quan

Thái bình rèn trí – lực

Vạn thủa vững Giang San

III) Giặc Ngô hay giặc Minh?

(PL)- Bạn VY VŨ HỒNG THẢO, Sở Nội vụ tỉnh Đồng Nai hỏi: Tại sao thời Nguyễn Trãi dùng từ “giặc Ngô” để chỉ nhà Minh bên Trung Quốc? Ví dụ như trong bản Bình Ngô đại cáo (1428) ta không viết là Bình Minh đại cáo?

ANH PHÓ trả lời: Thưa bạn Vy Vũ Hồng Thảo,

Đúng như bạn nói, sau cuộc khởi nghĩa suốt 10 năm gian khổ và anh dũng (1418-1427), lực lượng khởi nghĩa của Bình Định Vương Lê Lợi đã giành lại độc lập cho nước nhà. Dẹp xong giặc Minh, Bình Định Vương sai tôi thần là Nguyễn Trãi làm tờ báo cáo chiến thắng cho toàn dân biết cuộc khởi nghĩa đã hoàn toàn thắng lợi. Đó là bản Bình Ngô đại cáo - một áng văn được coi là bản Tuyên ngôn độc lập thứ hai của dân tộc ta chống phương Bắc xâm lược.

Vấn đề bạn hỏi là tại sao không gọi là “giặc Minh” mà viết là “giặc Ngô”? Đây là một sự kiện lịch sử mà theo chỗ tôi được biết đã bắt nguồn từ gốc nhà Minh bên Trung Quốc.

Nhà Minh là nhà nước phong kiến phương Bắc tiếp nối 11 đời vua nhà Nguyên (1271-1368). Chu Nguyên Chương lãnh đạo cuộc khởi nghĩa lật đổ nhà Nguyên, mở ra nhà Minh. Nhà Minh trị vì Trung Quốc được cả thảy 277 năm, gồm 16 đời hoàng đế (bắt đầu từ Minh Thái tổ: 1368-1398 đến Minh Tư Tông: 1627-1644). Giặc Minh xâm chiếm nước ta vào đời vua Minh Thành Tổ (1407) và rút quân bại trận ở chiến trường Đại Việt vào đời vua Minh Tuyên Tông (1427).

Minh Thái Tổ là vị vua khai sáng nhà Minh, tên thật là Chu Nguyên Chương, người đất Tứ Xuyên, đi tu ở chùa Hoàng Giác. Thời thanh niên, Chu Nguyên Chương tham gia nghĩa quân Hồng Cân chống lại ách thống trị của nhà Nguyên. Nhưng sau thấy lực lượng Hồng Cân thiếu chặt chẽ, ô hợp nên Chu Nguyên Chương rời bỏ tổ chức này để lập quân đội riêng, thuộc lực lượng Minh giáo (Manichéisme).

Năm 1363, Chu Nguyên Chương đánh tan đạo quân Nguyên và năm sau (1364) xưng hiệu là Ngô Vương. Chẳng bao lâu, Chu Nguyên Chương dẹp tan lần lượt các đạo quân của nhà Nguyên, thống nhất vùng lãnh thổ phía nam Trung Quốc rồi thôn tính cả Trung Nguyên. Năm 1368, Chu Nguyên Chương lên ngôi hoàng đế, đặt quốc hiệu là Minh.

Đời vua Minh Thành Tổ (tên Chu Lệ, con trai của Minh Thái Tổ Chu Nguyên Chương), giặc Minh xâm lược nước ta. Đến đời Minh Tuyên Tổ (tên Chu Chiêm Cơ, cháu cố của Minh Thái Tổ Chu Nguyên Chương) thì thất bại rút quân về phương Bắc. Dù nhà Minh tự xưng là “Minh” (chữ “Minh” trong khái niệm Minh giáo có nghĩa là “sáng”) nhưng vì đó là giặc xâm lược nên dân ta lúc bấy giờ không gọi nó là “Minh” mà gọi là “Ngô”.

Dân ta lấy danh hiệu của cha đẻ và ông cố nội của vua họ (Ngô Vương - người sáng lập triều Minh) mà gọi chửi. Dân ta gọi đó là “giặc Ngô” chứ không gọi “giặc Minh” và Bình Ngô đại cáo có nghĩa là bài cáo để tuyên bố rộng rãi cho toàn dân biết cuộc kháng chiến chống giặc Minh của nhân dân ta đã thành công, thắng lợi.

Thân mến chào bạn.

(Nguyệt san Pháp Luật TP.HCM)

Thêm đề tài

Bình Ngô đại cáo đổi tên thành Bình Ngô Đại Cáo vì đây là danh từ riêng.--Bùi Dương 15:24, 13 tháng 8 2006 (UTC)

Chỉ có Ngô là danh từ riêng. Bình viết hoa vì là từ đầu tiên. Nếu dịch ra thuần Việt thì viết là Cáo bình Ngô Knight Wolf (thảo luận) 18:18, ngày 12 tháng 12 năm 2008 (UTC)Trả lời[trả lời]

Nhũng thông tin về tác giả nên đưa vào bài Nguyễn Trãi. Avia (thảo luận) 02:09, 12 tháng 9 2006 (UTC)

Đã là tác phẩm văn học thì nên đưa vào nguyên bài Bình Ngô Đại Cáo để mọi người hiểu rõ, không nên chỉ giới thiệu [Nguyen]

Cuối bài có ô ghi: Wikisource có văn bản nguồn gốc liên quan đến bài này: Bình Ngô đại cáo, bạn bấm vào đó, xem được toàn văn bài. Avia (thảo luận) 07:44, 6 tháng 11 2006 (UTC)

Phần toàn thể nội dung bài thơ (được mang vào bởi thành viên Dohuutan lúc 10:49, ngày 14 tháng 5 năm 2007) đã có trong Wikisource mà bài này có link đến đó. Do đó, tôi nghĩ, là không cần phải viết vào đây. Mekong Bluesman 17:44, ngày 14 tháng 5 năm 2007 (UTC)Trả lời[trả lời]

Lệnh Revert là gì? 58.187.21.74 00:54, ngày 5 tháng 8 năm 2007 (UTC)Trả lời[trả lời]

Nên cho biết vì sao đây là cuộc chiến tranh giữa nhà Minh và ta mà lại lấy tên là BÌΝΗ ΝgÔ ĐẠI CÁO chứ không phải BÌNH MINH ĐẠI CÁO 203.162.3.148 (thảo luận) 04:04, ngày 21 tháng 1 năm 2008 (UTC)Trả lời[trả lời]

Giải thích theo kiểu trước đây thì do thời Ngô Tam quốc, người Hoa đô hộ tàn ác quá nên, nên về sau người Việt gọi người Hoa xâm lược là giặc Ngô. Nhưng đúng ra là do Hoàng đế khai Minh triều là Chu Nguyên Chương khi khởi binh chống Nguyên triều tự xưng là Ngô quốc công. Vì vậy, khi gọi là quân Minh là "giặc Ngô" thì người soạn bản cáo có hàm ý "chửi cha" Minh đế. Bring Vietnam to the world (thảo luận) 04:21, ngày 21 tháng 1 năm 2008 (UTC)Trả lời[trả lời] Nếu có nguồn cụ thể bạn nên đem phần này vào trong mục từ vì nó là một thông tin hữu ích. Rungbachduong (thảo luận) 04:23, ngày 21 tháng 1 năm 2008 (UTC)Trả lời[trả lời] Trong sách giáo khoa ở bậc học phổ thông có chi tiết này, nhưng không nhớ ở lớp mấy Knight Wolf (thảo luận) 18:10, ngày 12 tháng 12 năm 2008 (UTC)Trả lời[trả lời]

Thời 8x là sách lớp 10/12.--Trungda (thảo luận) 01:10, ngày 13 tháng 12 năm 2008 (UTC)Trả lời[trả lời]

Vụ giải thích "Bình Ngô Đại cáo" chứ không phải "Bình Minh Đại cáo" nghe có vẻ suy diễn khiên cưỡng quá. Quả thật "Bình MINH Đại cáo" có lý hơn nhưng chắc phải có lý do nào đó. Vụ này có vẻ rất bí hiểm, mong các bác học giả nghiên cứu giúp. Hay là các cụ trước đây ...dịch nhầm "Minh" thành ... "Ngô"?

Bởi vì "Bình Ngô" là dẹp Ngô Đình Diệm chứ không thể "Bình Minh" là Hồ Chí Minh. Trương Henry (thảo luận) 20:17, ngày 19 tháng 6 năm 2016 (UTC)Trả lời[trả lời]

Có những nghi vấn về Bình Ngô Đại cáo là do ai ? Chúng ta phải trả lời 2 câu hỏi: Câu hỏi thứ nhất: Bình Ngô Đại cáo viết: Ta đây: Núi Lam sơn dấy nghĩa Chốn hoang dã nương mình Ta đây tức là Lê Lợi, rồi Núi Lam Sơn dấy nghĩa, nếu là Nguyễn Trãi thì vô lí, vì Nguyễn Trãi là người đến sau, không tham gia hội thề Lũng Nhau 1416, sao ông ấy có thể viết ta đây ? Câu hỏi thứ 2: Nguyễn Trãi có khả năng viết 1 bài tổng kết lớn như này, tầm vóc này ? Ông vốn chỉ là thư kí, chứ chẳng phải lãnh tụ hay làm quân sự gì hết, sao có thể viết được ? Tôi đề nghị thêm phần nghi vấn vào đây. Thanhliencusi (thảo luận) 02:19, ngày 1 tháng 1 năm 2015 (UTC)Trả lời[trả lời]

Con người này cuồng Lê Lợi nên cố tình hạ thấp vai trò của Nguyễn Trãi xuống, sao bất nhân quá thể như vậy? Miên Xẩm (thảo luận) 02:25, ngày 1 tháng 1 năm 2015 (UTC)Trả lời[trả lời] Nói cho mà nghe này, Lê Lợi là cái đồ thất học, chữ nghĩa ít ỏi, có thể lãnh đạo chứ làm sao có thể viết được bài cáo hùng hồn như vậy. Cuồng quá nên không chịu hiểu cái gì cả, thật bó tay chấm cơm chấm canh với những thể loại thế này. Miên Xẩm (thảo luận) 02:33, ngày 1 tháng 1 năm 2015 (UTC)Trả lời[trả lời] Tôi đã có ý kiến trả lời bạn Thanhliencusi tại Thảo luận:Khởi nghĩa Lam Sơn#Vai trò của Nguyễn Trãi. Bởi Nguyễn Trãi thay lời Lê Lợi nên soạn bài như thể Lê Lợi - người đại diện cho cuộc khởi nghĩa - phát ngôn. Nói như bạn chắc chưa bao giờ bạn đảm nhận vai trò cấp dưới giúp việc soạn diễn văn cho cấp trên đọc.--Trungda (thảo luận) 08:17, ngày 5 tháng 1 năm 2015 (UTC)Trả lời[trả lời]

Trungda nói đúng rồi. Bạn Thanhliencusi nên khách quan.

Đây là cách nói thay lời, hoặc cũng có thể hiểu Nguyễn Trãi đang ở vị trí người phát ngôn đại diện cho Lê Lợi, giống như trích đoạn sau: "Người phát ngôn Bộ Ngoại giao cho biết Việt Nam theo dõi chặt chẽ tình hình ở Ukraine và lo ngại trước những diễn biến phức tạp ở các tỉnh miền đông nước này." Chưa có một dẫn chứng cụ thể nào cho thấy Bình Ngô Đại Cáo không phải của Nguyễn Trãi! Gần nhưu toàn bộ người Việt Nam hiện tại đều công nhận Bình Ngô Đại Cáo là của Nguyễn Trãi

Wiki chép "Sau khi lên ngôi, Lê Thái Tổ đã phong thưởng cho Nguyễn Trãi là bậc cao trọng nhất bên văn quan, ông được ban quốc tính (tức được mang họ vua, họ Lê), tước Hầu (Quan Phục Hầu) chỉ kém tước Công một bậc. Trên thực tế ông vừa là cố vấn, vừa là quân sư, nhà chính trị, tài kiêm văn võ rất thân với vua." Quan phục hầu là chức áp chót, Đại việt sử kí chép về việc phong thưởng: Thứ nhất: Huyện thượng hầu. Thứ hai: Á thượng hầu. Thứ ba: Hương thượng hầu. Thứ tư: Đình thượng hầu. Thứ năm: Huyện hầu. Thứ sáu: Á hầu. Thứ bảy: Quan nội hầu. Thứ tám: Quan phục hầu. Thứ chín: Trước phục hầu.

  • Không thể so sánh tước công và hầu ở đây được.
  • Nguyễn Trãi làm sao là bậc cao trọng nhất bên văn quan ??? Không có nguồn, vô căn cứ.
  • Wiki không phải là nơi để nhận xét, suy đoán mang tính cá nhân, tất cả phải có nguồn.

Thanhliencusi (thảo luận) 15:44, ngày 21 tháng 5 năm 2015 (UTC)Trả lời[trả lời]

Tôi đã sửa lại mở đầu cho bài Cáo, rằng đây là 1 thông báo bằng văn bản của N Trãi thay lời Lê Lợi nhằm mục đích:

  • Tuyên bố giành chiến thắng trong cuộc chiến với nhà Minh
  • Khẳng định sự độc lập của quốc gia Đại Việt.

Nguoiachau (thảo luận) 02:18, ngày 19 tháng 4 năm 2016 (UTC)Trả lời[trả lời]

non – 42.113.174.161 (thảo luận) 14:21, ngày 14 tháng 11 năm 2021 (UTC)Trả lời[trả lời]

 

Ancessit đã xóa thảo luận này của Nguoiachau vì cho rằng nó mang tính chất diễn đàn.
Việc xóa bỏ đã diễn ra vào lúc 14:24, ngày 27 tháng 4 năm 2016 (UTC). Nếu bạn muốn xem lại, xin tra ở lịch sử trang vào thời gian tương ứng.Trả lời[trả lời]

Trang này nói về nội dung bản "Bình Ngô Đại Cáo" vừa dịch sai lại vừa viết sai chính tả.Đáng là phải dịch bằng tiếng Hán-Việt trước rồi mới dịch bằng bản dịch Tiếng Việt. ThanhKPF (thảo luận) 14:04, ngày 27 tháng 4 năm 2016 (UTC)Trả lời[trả lời]

Tôi nghĩ bạn phải làm điều gì đó để hoàn thiện nó; chứ không phải là xóa đi. Nếu không bạn hoàn toàn có thể trích dẫn 1 đoạn của Bản Bình ngô đại cáo vào bài viết.

Bạn hãy cùng phát triển bài viết, chứ không phải làm nó đi xuống. Thân.

Nguoiachau (thảo luận) 16:22, ngày 28 tháng 4 năm 2016 (UTC)Trả lời[trả lời]

??? Sách Toàn thư không hề chép N Trãi là tác giả. Sách Lam sơn thực lục đã bị sửa chữa, theo Lê Q Đôn, vì vậy, có thể nói về mặt khoa học sử, Bản Bình Ngô này được gán cho N Trãi cần được xem xét lại, gọi là đang tranh cãi cũng được. Xoviet nghetinh123 (thảo luận) 13:02, ngày 29 tháng 3 năm 2020 (UTC) Sách Toàn thư chép rõ rằng do Nguyễn Trãi soạn kẻ nào thất đức lại muốn xóa tên ông khỏi tác phẩm nàyTrả lời[trả lời]

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thảo_luận:Bình_Ngô_đại_cáo&oldid=68841149”