Hỏi Đáp Là gì

Oxalat niệu là gì

Trong 4 loại sỏi thận mà chúng ta đã nghe quen tai: Sỏi canxi, sỏi uric, sỏi cystein và sỏi struvite thì sỏi canxi chiếm tỷ lệ cao hơn cả. Có đến 90% các ca sỏi thận là do sỏi canxi. Chúng ta thường chủ quan rằng sỏi canxi thì dễ điều trị. NHƯNG đây chính là quan điểm dẫn đến nguy hiểm nghiêm trọng.

Sỏi canxi có 3 loại chính là: canxi oxalat, canxi photphat và canxi carbonat. Sỏi canxi có thể đơn thuần chỉ đơn độc một trong 3 loại trên,hoặc ở dưới dạng hỗn hợp canxi, hoặc một dạng nguy hiểm nữa là canxi hỗn hợp kết hợp nhiễm khuẩn, đây chính là dạng sỏi san hô mà chúng ta quen gọi.

Sỏi canxi oxalat chiếm đến 80% các loại sỏi thận - tiết niệu

Bài viết này chúng ta tìm hiểu về một loại sỏi canxi đơn độc, rất cứng, chiếm đến 80% các loại sỏi. Đó là sỏi Canxi oxalat

Việc tăng bài tiết oxalat ở nước tiểu chính là nguyên nhân chủ yếu gây nên loại sỏi này. Vậy oxalat từ đâu mà đến?

Oxalat từ nhiều loại thực phẩm trong chế độ ăn uống của chúng ta. Các loại thực phẩm giàu oxalat bao gồm:

Trà, cà phê, sô cô la và các sản phẩm từ sô cô la, ca cao, rau chân vịt [rau bina], củ cải, cám lúa mì, khoai tây, đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành

Khi ăn nhiều các thực phẩm trên, qua hệ thống tiêu hóa, oxalat sẽ được hấp thu và thải trừ nguyên vẹn ở nước tiểu. Oxalat sẽ kết hợp với canxi tạo thành sỏi canxi oxalat.

Các nguyên nhân gây ra sỏi oxalat ở thận

- Ăn chế độ ăn giàu oxalat, giàu đạm hoặc ăn quá mặn

- Bệnh lý cường giáp hoặc giàu hormon tuyến cận giáp

- Bệnh viêm ruột [IBD]: viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn, các bệnh lý về ruột, giảm vi khuẩn Oxalobacter formigenes tại ruột làm tăng hấp thu oxalat ở ruột cũng là một nguyên nhân gây nên sỏi oxalat

- Bệnh Dent, một chứng rối loạn di truyền làm tổn thương thận

- Bệnh tiểu đường, béo phì

bạn có thể tham khảo bài viết sau: bệnh sỏi thận nên ăn gì

Chẩn đoán sỏi canxi oxalat như thế nào?

Thông thường để phát hiện ra có sỏi thận – tiết niệu bạn có thể đến các cơ sở y tế để siêu âm hoặc chụp CT thận – tiết niệu. Đây là hai phương pháp thông dụng nhất và cho kết quả có độ chính xác cao.

Để chẩn đoán phân biệt, xem loại sỏi mà bạn đang mắc có phải là sỏi canxi oxalat hay không? Bạn cần tiến hành làm phân tích mẫu nước tiểu 24h. Mức oxalat bình thường là dưới 45mg. Nếu bạn đang có sỏi mà lượng oxalat nước tiểu 24h trên 45mg thì khả năng cao đó chính là sỏi oxalat.

Ngoài ra, xét nghiệm máu, làm các chẩn đoán riêng biệt đối với từng bệnh: bệnh lý về ruột, bệnh lý tuyến giáp, cận giáp, bệnh Dent giúp khẳng định thêm loại sỏi của bạn chắc chắn là sỏi oxalat.

Làm thế nào để phòng ngừa sỏi oxalat?

Uống nhiều nước: Đối với bệnh nhân sỏi thận nói chung và sỏi oxalat nói riêng, mỗi người cần bổ sung khoảng 2,5 lít nước mỗi ngày.

Hạn chế muối trong chế độ ăn uống: Ăn mặn làm tăng lượng canxi nước tiểu

Cân đối lượng canxi bổ sung vào cơ thể. Nếu có quá ít lượng canxi trong chế độ ăn sẽ làm tăng mức hấp thu oxalat. Vì vậy bạn không nên kiêng khem quá mức các thực phẩm giàu canxi: sữa và sản phẩm từ sữa, đồ hải sản. Tuy nhiên cũng không nên ăn liên tục, thường xuyên.

Ăn giảm các thực phẩm giàu oxalat.

Nguồn: //www.healthline.com/health/calcium-oxalate-crystals#prevention

Tag: sỏi oxalat,

Tăng oxalate niệu là tình trạng có quá nhiều oxalate trong nước tiểu. Chính tình trạng này có thể gây ra nhiều hệ quả xấu, bao gồm tổn thương suy giảm chức năng thận. Vậy nguyên nhân gây tăng oxalate niệu là gì? Bạn hãy cùng YouMed tìm hiểu nhé.

1. Tổng quan về tăng oxalate niệu và nhiễm độc oxalate

Tăng oxalate niệu xảy ra khi bạn có quá nhiều oxalate trong nước tiểu. Oxalate thực ra là một chất tự nhiên trong khung hình. Nó cũng có trong 1 số ít loại thực phẩm. Tuy vậy, tích tụ quá nhiều oxalate trong nước tiểu hoàn toàn có thể dẫn đến một loạt yếu tố sức khỏe thể chất .

Tăng oxalate niệu hoàn toàn có thể do một số ít bệnh lí di truyền, bệnh lí đường tiêu hóa hay chỉ là do ăn quá nhiều thực phẩm giàu oxalate. Phát hiện và điều trị bệnh kịp thời sẽ giúp giảm mức độ tổn thương thận .

Ngộ độc oxalate xảy ra khi thận mất năng lực đào thải lượng oxalate dư thừa trong khi ăn quá nhiều thực phẩm giàu oxalate vào hoặc do bệnh lí đường ruột gây ra. Hệ quả của ngộ độc oxalate là sự tích tụ chất này trong nhiều cơ quan. Bao gồm thành mạch, xương và những cơ quan nội tạng .

2. Triệu chứng của tăng oxalate niệu là gì?

Thông thường, triệu chứng tiên phong là sự Open của sỏi thận. Một số tín hiệu dưới đây gợi ý bạn đang có sỏi thận gồm :

Đau bất thần, kinh hoàng ở sống lưng .
Đau ở vị trí ngay dưới xương sườn và không giảm .
Nước tiểu có máu .
Tiểu gấp [ tiểu rất nhiều lần ] .
Tiểu đau .
Sốt nhẹ đến sốt cao .

3. Bạn nên đi khám bác sĩ khi nào?

Sỏi thận ở trẻ nhỏ rất hiếm gặp. Nếu ở trẻ nhỏ hay trẻ vị thành niên mắc sỏi thận, có năng lực trẻ có một bệnh lí khác đi kèm, ví dụ như tăng oxalate niệu .

Tất cả người trẻ mắc sỏi thận nên đi khám bác sĩ nhằm giúp thăm khám, đánh giá nồng độ oxalate trong nước tiểu. Người trưởng thành nếu mắc sỏi thận tái đi tái lại nhiều lần cũng nên đi thử nồng độ oxalate trong nước tiểu. Tham khảo thêm bài viết: Sỏi thận: Những gì bạn nên biết.

4. Nguyên nhân tình trạng tăng oxalate này là gì?

Tăng oxalate niệu do tự tích tụ quá mức chất gọi là oxalate trong nước tiểu. Có rất nhiều mức tăng oxalate niệu, gồm có :

4.1. Tăng oxalate niệu nguyên phát

Đây là một bệnh di truyền, Open từ lúc mới sinh. Lúc này gan không hề tạo đủ một loại enzym [ thực chất là protein ] có vai trò ức chế sản sinh quá mức oxalate, hoặc enzym không hoạt động giải trí đúng công dụng của chúng. Lượng oxalate dư thừa sẽ được thải qua thận, đưa ra ngoài khung hình qua nước tiểu. Chính oxalate trong nước tiểu kết nối với canxi tạo thành sỏi đường niệu và những tinh thể nhỏ đường niệu, gây tổn thương thận và thậm chí còn suy thận .

Bởi vì sự sản sinh quá mức oxalate, người mắc bệnh này công dụng thận sẽ suy giảm Open từ rất sớm. Người mắc bệnh tăng oxalate niệu hoàn toàn có thể suy giảm công dụng thận từ khi còn rất nhỏ, nhưng cũng có người không hề suy giảm công dụng thận. Hiện nay, những chuyên viên đã phát hiện ra 3 gene khác nhau hoàn toàn có thể là nguyên do gây ra bệnh này .

Tìm hiểu thêm tại: Bệnh xơ hóa hệ thống nguồn gốc thận: Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị

4.2. Nhiễm độc oxalate

Nguyên do của thực trạng này là do sự tăng oxalate niệu quá mức và thận mất năng lực đào thải lượng oxalate dư thừa trong khung hình. Bởi vì vậy, oxalate tích tụ lại trong máu, sau đó đến mắt, xương, da, cơ, mạch máu, tim và những cơ quan khác. Do đó, chúng dẫn đến rất nhiều bệnh lí khác nhau .

4.3. Tăng oxalate niệu do nguyên nhân từ đường tiêu hóa

Có rất nhiều bệnh đường tiêu hóa, ví dụ hội chứng Cohn hoặc hội chứng ruột ngắn [ do nguyên do phẫu thuật cắt bỏ đoạn ruột ] dẫn đến sự hấp thu quá mức oxalate trong thức ăn, làm tăng lượng oxalate thải qua nước tiểu .

4.4. Tăng oxalate niệu do ăn nhiều thực phẩm giàu oxalate

Khi ăn lượng lớn thực phẩm chứa nhiều oxalate làm tăng rủi ro tiềm ẩn tăng oxalate niệu và sỏi thận. Bạn nên tìm hiểu thêm quan điểm bác sĩ hay chuyên viên dinh dưỡng để biết những thực phẩm nào giàu oxalate. Tránh những thực phẩm nếu bạn mắc bệnh về đường tiêu hóa đã nhắc đến ở trên .

5. Biến chứng tăng oxalate niệu

Tăng oxalate niệu nguyên phát không được điều trị hoàn toàn có thể làm tổn thương thận. Qua thời hạn, thận hoàn toàn có thể suy tính năng trọn vẹn. Ở 1 số ít người, đây hoàn toàn có thể là triệu chứng tiên phong của bệnh .

Dấu hiệu gợi ý suy giảm công dụng thận :

Xem thêm: Đúng giờ tiếng Anh là gì? Văn hóa đúng giờ đối với mỗi nước

Giảm lượng nước tiểu hoặc vô niệu .
Cảm thấy liên tục stress, uể oải .
Chán ăn, buồn nôn và nôn .
Da xanh tươi do thiếu máu .
Phù chân và tay .

Ngộ độc oxalate Open trong quá trình cuối hoàn toàn có thể gây nhiều biến chứng ngoài thận, gồm có bệnh lí xương, thiếu máu, loét da, bệnh lí tim mắt, và ở trẻ nhỏ thì Open thực trạng tăng trưởng không bình thường .

6. Chẩn đoán tăng oxalate niệu

Bác sĩ hoàn toàn có thể sẽ khám lâm sàng, khai thác tiền căn y khoa và đàm đạo về chính sách ăn của bạn. Có thể bác sĩ sẽ ý kiến đề nghị làm thêm một số ít xét nghiệm :

Xét nghiệm nước tiểu giúp đánh giá nồng độ các chất [bao gồm oxalate] trong nước tiểu.
Xét nghiệm máu, giúp gợi ý sự giảm chức năng thận cũng như tăng nồng độ oxalate máu.
Phân tích sỏi niệu, nhằm xác định thành phần cấu tạo nên sỏi thận [được thải qua nước tiểu hoặc phẫu thuật].
Chụp X-quang thận, siêu âm và CT-scan, nhằm đánh giá xem có sỏi thận hoặc có tích tụ calci oxalate trong đường niệu.

Sau những xét nghiệm ban đầu kể trên, bác sĩ có thể đề nghị bạn làm thêm một số xét nghiệm

Mục đích những xét nghiệm nhằm mục đích chẩn đoán và nhìn nhận mức độ tổn thương những cơ quan trong khung hình do tăng oxalate niệu .

Xét nghiệm di truyền giúp đánh giá xem bạn có đang mang gene gây bệnh Tăng oxalate nguyên phát không.
Sinh thiết thận giúp đánh giá có không sự tích tụ oxalate tại đây.
Siêu âm tim giúp đánh giá có không tích tụ oxalte cơ tim.
Khám mắt.
Sinh thiết xương.
Sinh thiết gan xem có sự suy giảm các enzyme liên quan đến chuyển hóa oxalate không. Thường chỉ thực hiện khi xét nghiệm di truyền không gợi ý nguyên nhân gây tăng oxalate.

Nếu bạn đã được chẩn đoán mắc tăng oxalate nguyên phát, hoàn toàn có thể anh chị em bạn cũng có rủi ro tiềm ẩn mắc bệnh. Bạn nên đưa người thân trong gia đình đi khám. Nếu con bạn mắc tăng oxalate nguyên phát, bạn nên đi khám và làm xét nghiệm di truyền .

7. Điều trị tăng oxalate nguyên phát

Điều trị sẽ tùy vào mức tăng oxalate niệu, triệu chứng và độ nặng của tăng oxalate và mức độ cung ứng điều trị tốt như thế nào .

7.1. Giảm oxalate niệu

Để giảm rủi ro tiềm ẩn hình thành những tinh thể canxi oxalate tại thận, bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn 1 số ít điều sau :

Thuốc. Vitamin B6 dùng ở liều phù hợp sẽ giúp giảm sự lắng đọng oxalate tại thận ở người mắc bệnh tăng oxalate nguyên phát. Ngoài ra, thuốc viên phosphat và citrate có thể giúp giảm sự hình thành tinh thể canxi oxalate. Một số thuốc khác, như thuốc lợi tiểu thiazide, có thể dùng, tùy vào từng trường hợp cụ thể.
Dùng nhiều trái cây. Nếu chức năng thận vẫn bình thường, bác sĩ sẽ khuyên bạn nên uống nhiều nước hoặc nước trái cây. Chúng sẽ giúp thận tăng thải, từ đó ngăn chặn sự lắng đọng tinh thể oxalate và tránh hình thành sỏi thận.

Thay đổi chế độ ăn. Nhìn chung, việc thay đổi chế độ ăn đóng vai trò rất quan trọng trong điều trị bệnh lí tăng oxalate do ăn uống hay do bệnh lí đường tiêu hóa. Bác sĩ sẽ khuyên bạn hạn chế dùng thực phầm giàu oxalte, hạn chế muối và giảm đạm từ động vật và đường [Đặc biệt syrup bắp giàu fructose]. Thay đổi chế độ ăn sẽ giúp giảm nồng độ oxalate thải qua nước tiểu. Nhưng chế độ ăn đặc biệt như vậy có thể không giúp ích tất cả người mắc bệnh lí tăng oxalate nguyên phát.

7.2. Kiểm soát bệnh lí sỏi thận như thế nào?

Sỏi thận là thực trạng bệnh thường gặp ở người tăng oxalate niệu. Tuy vậy không phải khi nào cũng cần điều trị. Nếu sỏi đủ lớn, gây đau hoặc ngăn không cho thận thải nước tiểu, hoàn toàn có thể bác sĩ sẽ lấy sỏi bằng phẫu thuật hoặc bắn vỡ chúng [ để sỏi nhỏ đi và dễ thải hơn ] .

7.3. Chạy thận và ghép thận

Tùy vào thực trạng nặng của tăng oxalate niệu, thận của bạn hoàn toàn có thể mất trọn vẹn công dụng. Chạy thận là giải pháp tương hỗ trong thời điểm tạm thời, nhưng không giúp giảm oxalate sản sinh từ khung hình. Ghép thận và ghép gan hoàn toàn có thể giúp điều trị bệnh .

Xem thêm: Puppeteer là gì

Tóm lại, tăng oxalate niệu và nhiễm độc oxalate có nhiều nguyên nhân gây ra, bao gồm cả nguyên nhân di truyền và do bệnh lí khác mắc phải. Sỏi thận là một biến chứng thường gặp của tăng oxalate niệu. Ngoài ra, tăng oxalate niệu có thể làm suy giảm chức năng thận. Do đó, khi nghi ngờ bản thân mắc bệnh tăng oxalate niệu, bạn nên đi khám bác sĩ ngay nhé.

Bác sĩ Vũ Thành Đô