Em hãy cho biết các thể cơ bản của chất. mỗi thể cho một ví dụ

Hướng dẫn trả lời các câu hỏi trang 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo. Giải bài 1 trang 42; bài 2, 3, 4, 5 trang 43 Khoa học tự nhiên lớp 6 CTST. Bài 8: Sự đa dạng và các thể cơ bản của chất. Tính chất của chất – Chủ đề 2 Các thể của chất

 Trong cuộc sống, chúng ta thường sử dụng các chất như nước uống, muối ăn, nước hoa…Vậy các chất đó tồn tại ở những thể nào?

Các chất đó tồn tại ở những thể: rắn, lỏng, khí

Câu hỏi thảo luận 1

Em quan sát được những vật thể nào trong hình 8.1? Vật thể nào có sẵn trong tự nhiên (vật thể tự nhiên), vật thể nào do con người tạo ra (vật thể nhân tạo)?

Các vật thể có xuất hiện trong hình 8.1 là: mỏm đá, cây cối, thuyền, nước, núi, con người, lưới đánh cá.

– Vật thể tự nhiên: mỏm đá, cây cối, nước, núi, con người.

– Vật thể nhân tạo: thuyền, lưới đánh cá.

Câu hỏi thảo luận 2

Kể tên một số vật thể và cho biết chất tạo nên vật thể đó

Một số vật thể và chất tạo nên vật thể đó là:

– Vật thể: bàn => chất tạo nên bàn là: gỗ

– Vật thể: quạt => chất tạo nên quạt là: nhựa, nhôm, sắt..

– Vật thể: cốc => chất tạo nên cốc là: gốm, sứ, thủy tinh..

Câu hỏi thảo luận 3

Nêu sự giống nhau, khác nhau giữa vật thể tự nhiên và vật thể nhân tạo

Vật thể tự nhiên và vật thể nhân tạo

– Giống nhau: Đều là các vật thể

– Khác nhau

 + Vật thể tự nhiên: là những vật thể có sẵn trong tự nhiên

+ Vật thể nhân tạo: là những vật thể do con người tạo ra

Thảo luận 4

 Kể tên một số vật sống và vật không sống mà em biết

Ví dụ về một số vật sống: con sư tử, con chó, cây bàng, con đười ươi, cây hoa nắp ấm, ….

Ví dụ về một số vật không sống: cái cốc, cái ấm nước, bút bi, ….

Trả lời luyện tập

Cho các vật thể: quần áo, cây cỏ, con cá, xe đạp. Hãy sắp xếp chung vào nhóm vật thể tự nhiên, vật thể nhân tạo, vật hữu sinh và vật vô sinh

Vật thể tự nhiên và hữu sinh: cây cỏ, con cá

Vật thể nhân tạo và vô sinh: quần áo, xe đạp.

Câu hỏi thảo luận 5

Quan sát hình 8.2 và điền thông tin theo mẫu bảng 8.1

Câu hỏi thảo luận 6

 Quan sát hình 8.3, hãy nhận xét đặc điểm về thể rắn, thể lỏng và thể khí

Đặc điểm cơ bản 3 thể của chất:

Ở thể rắn:

+ Các hạt liên kết chặt chẽ

+ Có hình dạng và thể tích xác định

+ Rất khó bị nén

Ở thể lỏng

+ Các hạt liên kết không chặt chẽ

+ Không có hình dạng xác định nhưng thể tích xác định

+ Khó bị nén

Ở thể hơi

+ Các hạt chuyển động tự do.

+ Có hình dạng và thể tích không xác định.

+ Dễ bị nén.

Luyện tập

Kể tên ít nhất 2 chất ở mỗi thể rắn, lỏng, khí mà em biết

Chất có thể rắn: nước đá, thủy tinh

Chất có thể lỏng: nước biển, dầu ăn.

Chất ở thể khí: Khí gas, hơi nước.

Thảo luận 7

Em hãy nhận xét về thể và màu sắc của than đá, dầu ăn hơi nước trong các hình 8.4; 8.5; 8.6

Dầu ăn: thể lỏng, màu vàng

Hơi nước: thể khí, không màu

Câu hỏi thảo luận 8

Thực hiện thí nghiệm 1 (hình 8.7) và ghi kết quả sự thay đổi nhiệt độ hiển thị trên nhiệt kết sau mỗi phút theo mẫu bảng 8.2. Trong suốt thời gian nước sôi, nhiệt độ của nước có thay đổi không?

Học sinh tự tiến hành thí nghiệm và ghi kết quả sự thay đổi nhiệt độ hiển thị trên nhiệt kế sau mỗi phút

Trong suốt thời gian sôi, nhiệt độ của nước không thay đổi (100 độ C)

Câu hỏi thảo luận 9

Từ thí nghiệm 2 (hình 8.8 và 8.9) em có nhận xét gì về khả năng tan của muối ăn và dầu ăn trong nước

Muối ăn tan tốt trong nước

Dầu ăn không tan trong nước.

Câu hỏi thảo luận 10

Khi tiến hành thí nghiệm 3, em thấy có những quá trình nào đã xảy ra? Trong thực tế em đã gặp quá trình này chưa?

(b) quá trình nóng chảy

VD: nước đá để lâu ở ngoài với nhiệt độ phòng sẽ bị tan chảy

(c) Quá trình sôi

VD: nước được đun nóng đến nhiệt độ cao sẽ sôi lên và xuất hiện khí bay ra

(d) Quá trình chuyển màu (chuyển sang màu vàng)

VD: vắt chanh vào nước rau muống sẽ có sự chuyển màu từ xanh đậm chuyển sang xanh trong

(e) Quá trình bị đốt cháy (chuyển sang màu đen)

VD: Quá trình đốt cháy lá khô (màu nâu) chuyển thành màu đen

Câu hỏi thảo luận 11

Em hãy cho biết trong các quá trình xảy ra ở thí nghiệm 3 có tạo thành chất mới không?

Thí nghiệm 3, quá trình bị đốt cháy có tạo thành chất mới (do màu sắc của đường có sự thay đổi, chứng tỏ có sự chuyển thành chất khác)

Câu hỏi thảo luận 12

Trong thí nghiệm 3, hãy chỉ ra quá trình nào thể hiện tính chất vật lí, tính chất hóa học của đường

Quá trình thể hiện tính chất vật lí của đường: quá trình nóng chảy, sôi

Quá trình thể hiện tính chất hóa học của đường: quá trình bị đốt cháy.

Luyện tập trang 39 KHTN 6

Em hãy nêu một số tính chất vật lí và tính chất hóa học của một chất mà em biết

Sắt:

Tính chất vật lí: tính dẫn điện, tính dẫn nhiệt, tính dẻo, ánh kim.

Tính chất hóa học: tác dụng với oxi trong không khí

Câu hỏi thảo luận 13

Tại sao kem lại tan chảy khi đưa ra ngoài tủ lạnh?

Kem để ngoài tủ lạnh sẽ bị tan chảy do có sự nóng chảy (chuyển từ thể rắn sang thể lỏng)

Câu hỏi thảo luận 14

Tại sao của kính trong nhà tắm bị đọng nước sau khi ta tắm bằng nước ấm?

Khi tắm bằng nước ấm, xuất hiện hơi nước bay lên và ngưng tụ thành giọt nước đọng lại ở cửa kính trong nhà tắm.

Thảo luận 15

Khi đun sôi nước, em thấy có hiện tượng gì trong nồi thủy tinh?

Khi nước sôi có hiện tượng mặt nước sủi bọt, và hơi nước bốc lên.

Câu hỏi thảo luận 16

Quan sát vòng tuần hoàn của nước trong tự nhiên, em hãy cho biết các quá trình diễn ra trong vòng tuần hoàn này

Các quá trình diễn ra trong vòng tuần hoàn của nước trong tự nhiên

Mặt trời tỏa nhiệt độ cao làm nước ở đại dương, ao hồ bốc hơi vào không khí, khí quyển

=> Quá trình bay hơi (chuyển từ thể lỏng sang thể khí)

Hơi nước bốc lên, bay lên cao khi gặp được nhiệt độ thấp hơn sẽ ngưng tụ thành các đám mây

=> Quá trình ngưng tụ

Dòng không khí khiến các đám mây di chuyển, kết hợp lại với nhau gia tăng kích cỡ, tạo thành mưa rơi xuống (nước dưới dạng thể lỏng, tuyết ở thể rắn) chảy về các ao hồ sông, suối đại dương.

Sau đó, lặp lại vòng tuần hoàn: bốc hơi, ngưng tụ, mưa.

Thảo luận 17

 Em hãy quan sát thí nghiệm 4, 5 và cho biết có những quá trình chuyển thể nào xảy ra?

Thí nghiệm 4: